İSDER (İstif Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Derneği) Yönetim Kurulu Başkanı Ender Akbaytogan ile gerçekleştirdiğimiz röportajımızı sizlerle paylaşıyoruz.
İSDER hakkında bilgi alabilir miyiz? İSDER’in kuruluş amacı ve bu günlere gelişi hakkında bizlere neler söyleyebilirsiniz?
2004 yılından önce, Türkiye, Avrupa ve diğer ülkelerden 2. Forklift ithalatı konusunda oldukça önce çıkan ülkelerden birisiydi. Güncel mevzuatlara ve standartlara uygun olmayan ürünler, SSH hizmetinin olmaması sebebiyle, müşterileri mağdur ediyordu. Diğer bir büyük tehlike ise imalatçı firmalar için ortaya çıkmıştı. 2. El ithalat sebebiyle, satış gerçekleştiremeyen firmalar iflas etmeye başlamışlardı. O esnada İMDER – Türkiye İş Makinaları Distribütörleri ve İmalatçılar Birliği’nin bir alt komitesi olan forklift komitesinden, dönemin başkanı Rızanur Meral ve İMDER Yönetim Kurulu tarafından 2006 senesinde İSDER’in kurulma kararı alınır. Kurulduğu esnada İSDER’in ana hedefi, kurulduğu dönemde sektörün büyük sıkıntılar çektiği etik kuralları tekrar oturtabilmekti. Küçük bir pazarda çok büyük oyuncular bulunmaktaydı ve bu da haksız rekabeti arttırmaktaydı Ancak bu durum etik rekabet kuralları ortadan kaldırmaktaydı. İSDER’in diğer bir kuruluş amacı ise; sektörün kamu ile arasındaki kopuklukların ortadan kaldırılmasıydı.
İSDER 2006 yılında, 15 firma tarafından, Türkiye’de kurulan ilk İstif Makinaları Derneği olması açısından ana üretici firmaları ve Türkiye’deki genel distribütörleri tek çatı altında toplayarak büyük güçlü bir sinerji oluşturarak İstif makinaları sektöründe güçlü ve saygın bir konuma kısa süre zarfında gelmiştir. Depolama, İstifleme ve Endüstriyel Ekipmanlar Sektörünü temsil eden İSDER, sektörün %70’ini temsil ederek, 8 yılda, 50 üye firma, 59 üyeye ulaşmıştır.
İSDER, faaliyetlerini ulusal ve uluslararası platformlarda etkili ve güçlü bir şekilde sürdürmekte ve ulusal ve uluslararası alanda iş makinaları sektör ile ilgili tüm organizasyonlarda TÜRKİYE İstif Makineleri sektörünü başarıyla temsil etmektedir. İSDER, üyesi olduğumuz F.E.M (www.fem-eur.com) organizasyonu doğrultusunda yapılanması ve sektör çalışmalarını yürütmektedir.
Derneğinizin faaliyetlerinden kısaca bahseder misiniz?
İSDER’in ana çalışma alanları şu şekildedir: Yurt içinde veya dışında; ana üretici firma tarafından imal edilen veya ettirilen her türlü İstif, forklift, kaldırma, yükleme, boşaltma, taşıma, depolama, lojistik ekipman ve makinaları ve yedek parçalarını, Türkiye’deki genel distribütörlerini ve ihracatçı, imalatçı, kiralama, ikinci el firmalarını ve bayilerini bir çatısı altında toplayan derneğimiz üyelerinin temsil ettiği firmaların özellikle ve öncelikle istif, forklift, kaldırma, yükleme, boşaltma, taşıma, depolama, lojistik ekipman ve makinaları imalatını, ithalatını, ihracatını, pazarlama, satış ve satış sonrası hizmetler, kiralama alanını bütünü ile kapsayan ticari faaliyetlerde bulunurken karşılaştıkları sorunların halledilmesinde ve bu alanlarda yapılacak her türlü düzenlemenin oluşturulmasında ilgili kuruluşlara yardımcı olmayı, yurdumuzda istif, forklift, kaldırma, yükleme, boşaltma, taşıma, depolama, lojistik ekipman ve makinaları kullanımının yaygınlaşmasını, istif makinaları sektörünün gelişimini, sektör ile ilgili yurt içinde ve dışında bulunan diğer kuruluşlarla iş birliğinde bulunmayı, sektör mensuplarının hak ve yararlarını gözetmeyi ve buna yönelik başta kamu yararının sağlanabilmesi için:
• Üyeler arasında ki diyalogun, çalışmaların, işbirliğinin, koordinasyonun, görüşmelerin ve verimin arttırılması,
• Sektörde güç birliği oluşturulması ve istif makinaları, depo, vinç, elleçleme, konveyör, yükleme, kaldırma ekipmanları, raf sektörü vb. ile ilgili tüm sorunları, problemleri, çözüm önerileri için ortak güçlü bir platformun meydana gelmesi,
• Sektör ile Devlet arasında ki diyalogun kurulması, arttırılması ve çıkarılacak tüm resmi tebliğ, kanun, mevzuat, standartların hazırlanması, ortak çalışmaların gerçekleşmesi,
• Sektör ve Devlet ile AB ve dünya entegrasyonunun sağlanması, Türkiye’nin ve üyelerinin dünyada her türlü platformda temsil edilmesi
• Ulusal ve Uluslararası destek verdiği fuarlar ve gerçekleştirdiği organizasyonlar ile sektörün tanıtımını gerçekleştirilmesi gibi faaliyetleri gerçekleştirmektedir.
Çalışma esaslarımızda elde edilen başarılar sonucu olarak İSDER’in, sektörümüzde, resmi kurumlar nezdinde, Avrupa ve dünya çapında geldiği konum oldukça başarılıdır. 45 resmi kurumdan bakanlar da dahil 200 bürokrat ile yüz yüze görüşerek İSDER, sektörümüz ile ilgili güncel tüm çalışmaların içerisinde bizzat bulunmaktadır. Ayrıca, İSDER olarak Türkiye’de yerleşik firmalara FEM Logosu kullanma ve kullandırma yetkisi olan tek FEM standartlarını kontrol edebilen ve uygunluk değerlendirmesi yapabilen tek yetkili kurumdur.
Sektörde faaliyet gösteren firmaların İSDER çatısı altında olmaları onlara ne gibi avantajlar sağlıyor? Güncel çalışmalarınız hakkında bilgi alabilir miyiz?
Geleceğe yönelik çalışmalarını komite yürüten İSDER’in önümüzdeki döneme yönelik faaliyetleri arasında ilk sırayı sektör sorunları almakta. Forklift sektörüne yönelik çalışmalarından bir tanesi Çin’den yapılan ithalatla ülkeye giren kalitesiz ürünler. “Biz Çin’den gelen makinelerin yüzde 80’inin uygun ürün olmadığı ve CE şartlarına haiz olmadığına, bununla ilgili ciddi bir piyasa gözetim ve denetiminin yapılması gerektiğine inanıyoruz” diyen Akbaytogan, bir el kitapçığı hazırlayarak ilgili bakanlıklarla iletişime geçtiklerini ve kontrol listesi oluşturduklarını belirtiyor.
Aynı çalışmayı elektrikli vinç, mobil vinç, personel yükseltici sektörleri için de yapan dernek, bu konudaki çalışmalarını kamu nezdinde yürütüyor. Denetçilerin eğitimini de üstelenen derneğin bir diğer çalışması ise Makine Sektör Strateji Belgesi’dir. “Vizyon 2023” hedefiyle ihracatta 2 milyar dolar hedefleyen İSDER, bu hedefi doğrultusunda MTG, MAİB, TİM ve Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü ile birlikte çalışıyor. Ayrıca Uluslararası Personel Yükseltici Federasyonu’yla (IPAF) kardeş dernek olan İSDER, bu sene itibariyle IPAF’ın Türkiye’de vermeyi planladığı eğitim sertifikasının Türkiye temsilcisi oldu. 3 Ekim 2013’te IPAF’ın Europlatform konferansına ev sahipliği yapan İSDER, personel yükseltici sektöründe etkili ve önemli bir konuma da geldi. Diğer taraftan istif makineleri imalatına yönelik bir analiz çalışmasını halen yürüten dernek, o çalışma çerçevesinde 300’ünün imalatçı olduğu düşünülen 600 firmayı inceliyor.
2014 yılında konveyör sektörüne yönelik çalışmalarına da hız verecek olan İSDER, rekabet öncesi işbirliğinin gerçekleştirilmesi için de elinden geleni yapıyor. Akbaytogan, “Sektörümüzün talepleri, istekleri ve beklentileri çerçevesinde çalışacağız” diyor. İSDER’in üzerinde durduğu önemli konulardan biri de; eğitim.
Eğitimlere üyelerinin de ilgisinin artığını kaydeden Akbaytogan, teknik, iş sağlığı güvenliği, yönetim, pazarlama eğitimleri gibi konularda eğitimlerinin devam edeceğini söyledi. Yakın zamanda İSDER Platform Komite Başkanı Serkan Acar’la birlikte güzel bir çalışma yürüttükleri ve sonucunda IPAF ile sözleşme imzaladıklarını kaydeden Akbaytogan, IPAF’a başvuran İSDER üyelerinin eğitim merkezi haline geldiğini ve her yıl 2-3 üyelerinin IPAF yetkili eğitim merkezi olmasını hedeflediklerini belirtti.
“Biliyorsunuz ki; operatörlük eğitimleri ve ehliyet gibi durumlar zorunlu hale getirildi. Bu doğrultutuda IPAF ile derneğimizin profesyonel eğitim merkezi olması yönünde çalışmalarımız olacak. Ayrıca IPAF tarafından eğitim gören operatörlere verilen PAL-Kart’ın İSDER versiyonunu yapmayı planlıyoruz ve bu konudaki ön çalışmalarımızı bitirdik. Bu kapsamda Milli Eğitim Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü ile çalışacağız. “ şeklinde konuştu.
Nitelikli iş gücü ve KDV’nin indirilmesi öncelikli hedefler
Ender Akbaytogan, sektörün sorunlarını bildiğini ve bunların çözümü için daha önce yapılan çalışmaları aralıksız olarak devam ettireceğini söyledi. Akbaytogan şöyle devam etti: “Yeni dönemde sektör komitelerinin daha etkin, aktif ve efektif çalışmaları için seçilecek komite başkanları ile icra kurulu toplantıları yapılacak. Nitelikli eleman ve eğitim konusu, İSDER ’in öncelikli gündemleri arasında yer alıyor. Nitelikli eleman yetiştirmek amacıyla başlatılmış olan 7 bölge 7 okul projesini tamamlamayı planlıyoruz. Şu anda uygulanmakta olan KDV oranın normal satışlarda yüzde 8’ e indirilmesi ve KDV iadelerinin kolaylaştırılması hususunda ekonomi koordinasyonu ile görüşmelere devam edilecek.
Yerli imalat-ülkemiz hedefleri ve sektörümüz açısından kritik önem taşıyor.İSDER olarak üyelerimizin en büyük dertleri arasında Türkiye’ye giren forkliftlerin denetlenmesi konusu yer alıyor. İSDER olarak denetlemelerin düzgün yapılmasını sağlamamız gerekiyor. Ayrıca, denetlemenin düzgün yapılmasının ardından gelen normlara uymayanlara uygulanacak yaptırımlar konusu var.
Türk sanayisini ve ekonomisinin genel durumu hakkında bizleri bilgilendirir misiniz?
Makine sektörünün 2013’te 14 milyar dolar ihracat ile yüzde 7 oranında büyüdüğünü söyleyebiliriz. 2014 yılı beklentilerini baz aldığımızda, yatırım projelerinin devam etmesi, kredi probleminin olmaması, döviz kurlarında istikrarın yakalanması halinde sektör büyümeye devam edecektir. Leasingli satışlardaki verginin yüzde 1’e düşmüş olmasının sektördeki rakamları yukarı çektiğini belirten Akbaytogan “Türkiye ekonomisini de destekleyeceğimiz bir proje kapsamında bakanlıklarla yapılan önemli görüşmelerin ardından Leasingli Satışlarda KDV oranını yüzde 1’e kadar düşürmeyi başardık. Bundan sonraki amacımız ise tüm makine satışlarında KDV’yi yüzde 8’e düşürmek olacaktır. Eğer bu amacımıza da ulaşırsak makine sektörünün önü aydınlık” şeklinde konuştu.
Makinaların devlet tarafından denetlenmesi sektörde can güvenliği sağlıyor
“Biz İSDER olarak ithal edilen ve üretilen kalitesiz makinalar ile oluşacak bu tehlikeyi ön görmüştük ve hem üretici hem ithalatçı üyelerimizi kalitede AB standartlarına çekmiştik. Makina sektöründeki bu olumsuz gelişmeyi devletinde fark etmesiyle 2012 yılında Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Sanayi Ürünleri Piyasa Gözetim Denetim Genel Müdürlüğü’nü kuruldu. Kurulan bu genel müdürlük özellikle Türkiye’de makina üretimini ya da makine ithalatını uygunsuz şekilde yapan firmalara sık ve ani denetimler düzenlenmesi sonucu sektör bir standart kazandırmayı hedefliyor. Bakanlık ve İSDER olarak ihtisaslaşacak 60 veya 70 denetçiyle sektöre yönelik ciddi eğitimler verilmesiyle özelikle forklift, elektirikli gezer vinç ve platform sektöründe müşteri mağduriyetlerinin önlenerek ülke ekonomisinin ciddi bir kazanç sağlamasını ve en önemlisi insan güvenliğinin korunmasını hedefliyoruz ”
Üyelerinizin ihracat çalışmalarına katkınız oluyor mu?
İSDER olarak yurt içi ve yurt dışı bir çok fuara destek vermekteyiz. Destek verdiğimiz fuarlar arasında; yurt içinde: WIN- Automation, LOGIST EuroAsia, Yurt Dışında ise: İNTERMAT MIDDLE EAST, CONEXPO-CON/ AGG, CEMAT Fuarları, SAMOTER, CTT RUSYA, M&T EXPO, BAUMA Fuarları, CONEX KOREA, BICES İNTERMAT PARIS gibi fuarlar yer almaktadır. Ulusal ve Uluslararası destek verdiğimiz bu fuarlar ve gerçekleştirdiğimiz organizasyonlar ile sektörün tanıtımını gerçekleştirilmesi ile birlikte, üyelerimizin de katılımı ile onların da tanıtımlarını gerçekleştirmekteyiz. Bu bağlamda İSDER üyesi olması sebebiyle katılan diğer firmalardan daha az masrafla katıldıkları fuarlardan, ihracat olanakları ile dönmektedirler.
Türkiye’de taşıma kaldırma pazarının genel durumu, Pazar büyüklüğü ve gelecekteki potansiyeli hakkında bizlere neler söyleyebilirsiniz?
Teknolojik gelişme sürecinde, üretim ve sonrasındaki kısa mesafe taşıma, depolama, istifleme işlerini forkliftlerin daha iyi ve pratik yapması, bu ufak makinaları istifleme sektöründe daha fazla ön plana getirmektedir. Talep konusunda ciddi artışın olması her geçen gün daha da önem kazanıyor. Forkliftlerin ve istifleme ekipmanlarının depolama ve dağıtımda çabuk hareket eden elleçleme makina ve araçlarına duyulan gereksinim nedeni ile ABD ve Avrupa’da 1930’ lu yıllarda yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır ve her geçen gün artan satış rakamlarıyla da iş hayatımızda depolama ve istifleme alanında özellikle forkliftler en önemli ihtiyaç haline gelmiştir. “2012 yılında özellikle sanayi sektörüne hizmet veren forklift alanında tahminen 10.900 adet civarında bir satış gerçekleştirildi. Bu sayı Türkiye tarihinin en iyi satış âdetiydi. 2013 yılına bu rakamı geçmek ve sektörde %5 oranında daha da büyümek gibi bir hedefle başladık. Dünyadaki ve ülkemizdeki beklenmedik gelişmelere rağmen, tahminen 11.000 adetlik satışla tüm zamanların en iyi rakamlarını yakaladık. Büyüme oranı olarak ise %1’i yakaladık.” diye belirten Akbaytogan, ihracatta da bir önceki yıla göre %10.1 artış yaşadıklarını belirtti. İSDER Yönetim Kurulu Başkanı Akbaytogan, 2014 yılını ise şu şekilde değerlendirdi: “Dünya ekonomisindeki çalkantılar, dolar artış oranı ve tüm ekonomik değişkenlik gösteren etkenler ele alındığında, 2014 için en kötü senaryonun, 2013 verilerine yakın seyreden istif makinaları sektörü olacağı gözüküyor. En iyi senaryomuzda ise %5 oranında büyüme beklemekteyiz. İstif Makinaları Sektörü, ekonomik istikrar ile paralel bir seyir gösterdiğinden, ekonomideki her hareketi, anında bünyesinde hissetmekte ve etkilenmektedir.
Türkiye’de ekonomik veriler olumlu seyrettiği müddetçe, istif makinaları sektöründeki verim devam edecek ve artış gösterecektir.” Sanayi sektörü özel sektördür ve krizlerden çok fazla etkilenmez. İnşaat sektörü dibe vurur ancak forklift sektörü etkilenmez. Biliyorsunuz en uzun yaşadığımız krizlerden biri 2010 kriziydi. Her krizde iş adamı kendi işini görür. Çünkü işletmesini bir şekilde döndürmesi lazım. Yani, sanayi sektörü çalıştığı için makinelerini de almak durumundadır. Ayrıca, forklift sektörü gıda sektörü gibi hiçbir zaman durmayan sanayi kollarına hizmet ediyor. Bu nedenle forklift sektörü diğer iş makineleri sektörü gibi krizlerden çok fazla etkilenmez.
Hedef 2 milyar dolar ihracat
Akbaytogan, “Vizyonumuz, Cumhuriyetimizin 100. yıl vizyonu doğrultusunda 2 milyar dolar ihracat, 20 bin adetlik pazar, Avrupa’da ilk 3 arasında yer almak ve tüm alt komitelerle beraber sektörün yüzde 90’ını İSDER çatısı altında toplamak. Dernek yapısının güçlendirilmesi ve büyüyen Pazar ihtiyaçları doğrultusunda kurumsal bir yapıya ulaştırılması başlıca hedefimizdir. Bu hususta devam eden çalışmalara hız vererek belli standartlara ulaşma amacı ile İSO BELGESİ alınmasını kısa sürede sonuçlandıracağız” dedi.
Ender Akbaytogan Kimdir?
Ender Akbaytogan İzmir’de dünyaya geldi. Ankara Koleji’nden mezun olduktan sonra Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sanayi İşletme ve Endüstri Mühendisliği bölümünü tamamladı. Evli ve 1 kız 1 erkek çocuğu olan Ender AKBAYTOGAN, 1973’ten beri, 41 senedir İş Makineleri sektöründe görev almaktadır. Ender AKBAYTOGAN, iş hayatına Çukurova İthalat firmasında İş Makinaları Satış Elemanı olarak başlamıştır. Çukurova İthalat firmasında Bölge Satış Müdürlüğü görevinin ardından, Temsa KOMATSU’da Genel Satış Müdürü ve Şirket Direktörlüğü görevini yürütmüştür. Şu anda HASEL İSTİF MAK. SAN. Ve TİC. A.Ş.de Genel Müdürlük görevini sürdürmektedir.
. . .
İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir: Sivas İş Dünyası. Editöryal görüş, yazarın görüşüne aykırı olabilir.
