Kendi ismiyle kurmuş olduğu şirketin, yani Nihat Uyar Demir Çelik A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanı… Demir Çelik sektöründe 60 yıllık deneyimi bulunan Nihat Uyar, sektöre adım attığı ilk günden bu yana başarılı bir şekilde faaliyetlerini sürdürüyor. Nihat Uyar hikâyesinin başlangıcı demir çelik sektörünün kalbi olan Karaköy Perşembe Pazarı’na dayanıyor. Hakiki tüccarların olduğu ve dürüst ticaretin yapıldığı o dönemlerde sektöre adım atıyor Nihat Bey…
Çeliğin bilinmediği ve kıt olduğu dönemlerde… Hani şu çeliğe metal bir objeyle vurup, çıkan sese göre malzemenin kalitesinin anlaşıldığı dönemler… Şimdiki gibi çek – senet kavramlarının olmadığı, sözün senet yerine geçtiği ve sektörün adeta bir demir ağacı gibi çiçek açmaya başladığı senelerden söz ediyoruz. Hemen burada bir parantez açalım; bilirsiniz demir ağacı İran’ın kuzeyinde dünyanın en nadide ağaçları arasında yer alıyor ve sertliğinden dolayı demir ağacı ismini alıyor. Perşembe Pazarı da bir nevi sektörün demir ağacının ilk dikildiği, filiz verdiği, çiçek açtığı yerdir. Henüz 20’li yaşlardayken Türk demir çelik sektörünün beşiği olan Karaköy Perşembe Pazarı’nda ilk dükkânını Perşembe Pazarı’nda açan Nihat Uyar bugün sektöre yön veren şirketlerin birine sahip durumda… İş hayatı boyunca onlarca insanla tanışan ve nice başarı, bazen de başarısızlık hikayelerine şahit olan Nihat Bey, bizlere başarının sırrını veriyor ve “İşinizi severek yapın” diyor. Ticaretin saygı duyulması gereken bir kavram olduğunun da altını çizen Nihat Bey, “İşinizi sevin, saygı duyun; şans sizinle olacaktır” diyor.
Bizlere kendinizden ve Nihat Uyar Şirketler Grubu’nun kuruluş hikâyesinden kısaca bahseder misiniz?
1944 yılında İskenderun’da doğdum. İlk, orta ve lise eğitimimi tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdim. Demir çelik sektörüne yarım asrı aşkın bir hizmetim oldu. Nihat Uyar A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı’nın yanı sıra İstanbul Sanayi Odası’nda Demir Çelik ve Sıcak Hadde Mamulleri Grubu’nda iki dönem Meclis Üyeliği ve halen Meslek Komitesi Üyesi olarak çalışmalarımı sürdürüyorum. 1960’lı yılların başında, üniversiteye başladığım dönemlerde okul harçlığımı kazanmak ve geçimimi sağlamak amacıyla ufak çapta demir çelik ticaretine başladım. Hem okula gidiyordum hem de boş zamanlarımda baba mesleğimizle ilgili tecrübe kazanıyordum. Rahmetli babam İskenderun’un ilk demir çelik tüccarıydı. 1950’li yıllarda ticaret hayatına atılmıştı. Ben 8 yaşından itibaren onun yanında staj yapmaya başlamıştım. O dönemlerde Karaköy Perşembe Pazarı, demir çelik sektörünün kalbi sayılırdı. Hakiki tüccarların ve dürüst ticaretin olduğu dönemlerdi. Şimdiki gibi çek – senet yoktu. Söz senet yerine geçerdi. 20’li yaşlarda olmamıza rağmen gerek işimize duyduğumuz sevgi ve çalışma azmi gerekse o dönem tanıştığımız dürüst ve bilgili esnafların yardımları sayesinde piyasada tanınmaya başladık. İşler büyümeye başlayınca kardeşim Nesim Uyar da İstanbul’a geldi. Akabinde ilk ofis ve dükkanımızı Perşembe Pazarı’nda açtık. Çeliğin bilinmediği ve kıt olduğu dönemler; hani şu çeliğe metal bir objeyle vurup, çıkan sese göre malzemenin kalitesinin anlaşıldığı zamanlar…
Malzeme stoklarını tutmaya ve kesmeye başladık. Malzemelerin kamyonlardan indirilip kesimine, tekrar araçlara yüklenip müşterilere sevkiyatına kadar olan bütün her şeyi kardeşlerimle beraber yapardık. 1976 yılında ilk soğuk çekme tesisini İstanbul Yenikapı’da kurduk. Yine bu yıllarda Silahtarağa’da ilk sıcak haddehaneyi işletmeye başladık. 1980 Gürpınar Kavaklı’da asansör rayı üretimi, 1982 Davutpaşa, 1984 Avcılar ve son olarak 2007’de Esenyurt tesislerimizde değişik kalite ve ebatlarda sıcak haddeleme faaliyetlerine başladık. Bugüne gelindiğinde 2015 yılı itibariyle Avcılar ve Esenyurt fabrikalarımızdaki sıcak ve soğuk haddeleme tesislerimizde yıllık 180.000 ton malzeme üretimi yapmaktayız. Bünyesinde Uyarlar A.Ş. ve Çedesan A.Ş. firmalarını bulunduran Nihat Uyar Şirketler Grubu 50.000 m2’si kapalı, 30.000m2’si açık olmak üzere toplamda 80.000m2’lik bir alanda faaliyet göstermektedir.
Çedesan A.Ş. firmamızda sadece sıcak haddeleme faaliyetlerini gerçekleştiriyoruz. Uyarlar A.Ş. firmamız ise dikişsiz çelik çekme boru ithalatının yanı sıra ilave iş kolumuz olan inşaat sektöründeki faaliyetleri gerçekleştirmektedir. Bu anlamda İskenderun ve İstanbul’da konut sektöründe birçok başarılı projelere imza attık. Grubumuzun ana ticari faaliyetleri Nihat Uyar A.Ş. tarafından yürütülmektedir. Vasıflı çelik ithalat ve ihracatlarının yanı sıra soğuk çekme faaliyetlerinin tamamı Nihat Uyar A.Ş. .bünyesinde yapılmaktadır.
Nihat Uyar A.Ş. olarak hangi sektörlere, ne tür ürünler sunuyorsunuz?
Ortalama 55.000 tonluk vasıflı çelik stokumuz ile otomotiv, makine imalatı, inşaat, zirai aletler imalatı, gaz ve petrol sanayi gibi birçok sektöre hizmet veriyoruz. Soğuk çekme tesislerimizde kangaldan çubuğa ve çubuktan çubuğa olmak üzere değişik çap ve ebatlarda malzemeler üretiliyor. İtalyan marka Sas ve Alman marka Schumag çekme makinalarımızın yanında İtalyan Danieli kabuk soyma hattımızla üretimlerimizi gerçekleştiriyoruz. Sıcak tesislerimizde farklı kalite gruplarında yuvarlak ürünlerde max 160 mm, kare ürünlerde max 100100 mm,dikdörtgen ürünlerde max 230 mm genişlik ve 100 mm kalınlık ve son olarak altıköşe ürünlerde max 85 mm çapa kadar üretim yapmaktayız. Tesislerimizde düşük ve yüksek karbonlu çelikler, belirli kalitede alaşımlı çelikler, yay çelikleri ve otomat çelikleri üretilmektedir. 180.000 tonluk üretimimizin yanında 55.000 tonluk hazır stokumuz ile müşterilerimize maksimum fayda sağlamaya çalışıyoruz.
Grubumuz yıllardır aynı felsefeyle hareket ediyor. Zengin çeşit, uygun fiyat, yüksek kalite... Üçüncü kuşağa ve çalışanlarıma her zaman nasihatimdir. “Müşteri ne sorarsa sorsun yok demek, yok! Önemli olan olmayanı bulmak ve müşteriyi mutlu etmektir”
Üretici bir firma olmanızın yanı sıra ithal ürünler de ürün gamınızda yer alıyor? Genellikle hangi ürünlerin ithalatını yapıyorsunuz?
Yurtdışından ithal ettiğimiz ürünler yüksek kaliteli ürünler olup nihai kullanıcılar tarafından kabul görmektedir. Ağırlıklı olarak Türkiye’de üretilmeyen 230-1500mm çap aralığındaki malzemeler, Türkiye’de sınırlı miktarda üretilen dikişsiz çelik çekme borular, takım çelikleri ve paslanmaz çelikler ithal ürün gruplarımız içindedir.
Nihat Uyar Şirketler Grubu olarak ihracatta yakaladığınız önemli başarılar var. Özellikle 2014 yılı ihracat rakamlarınızı ve 2015 hedeflerinizi bizlerle paylaşır mısınız?
Grubumuzun 2014 yılı ihracat hedefleri % 90 oranında gerçekleşti. 2015 yılı bizim için ihracat yılı olacak. 2014 Mayıs ayına göre dolar kuru yaklaşık % 30 değer kazandı. Bu sebeple ihracatımızı arttırmak hem Türkiye’nin hemde firmamızın olmazsa olmazı. Büyük pazarlarımızdan Irak, Suriye, İran ve Libya’da durum ortada yine aynı şekilde Avrupa’nın hala krizden çıkamamış olması işlerimizi zorlaştırıyor. Yılmadan usanmadan çalışıyoruz. Yeni pazarlar bulma konusunda güzel adımlar attık. Üretim yaptığımız veya ithalatını gerçekleştirip stokunu tuttuğumuz her ürün grubunun mutlaka bir alıcısı var. Bir süpermarket olarak hayal edin bizi…
Geniş üretim yelpazemiz ve zengin stok çeşitliliğimiz sayesinde yurtdışındaki müşteriler bizi tercih ediyorlar. Kalitesiyle, fiyatıyla, çeşidiyle huzurlu ve mutlu alım yapıyorlar.
Peki, ağırlıklı olarak hangi ülkelere ihracat yapıyorsunuz?
Toplamda 40 ülkeye ihracat yapıyoruz. Güney Amerika, Doğu ve Batı Avrupa, Kuzey ve Güney Afrika, Ortadoğu’nun yanı sıra CİS ülkeleri de pazarlarımız için de. Gerek Euro / Dolar paritesindeki oynaklık gerekse jeopolitik riskler dolayısıyla hedef pazarımızı hızlı bir şekilde değiştirebiliyoruz. Herhangi bir pazarda ısrarcılığımız yok. Karlılık bizim için önemli.
Ülkemizin en büyük sorunu hemen hemen her sektörde katma değeri yüksek ürünlerin üretilememesi… Nihat Uyar Şirketler Grubu sektöründe bu kısır döngüyü yıkmak için ne gibi çalışmalar yapıyor? Bu bağlamda katma değeri yüksek ürün üretimi konusunda ne gibi çalışmalarınız var?
Şu anda sadece Türkiye’de değil bütün dünyada yoğun bir rekabet söz konusu. Sıcak ve soğuk üretim yapan tesislerimizde ürettiğimiz düşük karbonlu çeliklerin getirileri maalesef çok düşük kaldı. Bu sebeple katma değeri yüksek ürünlerin üretimi ile ilgili projelerimizi 2013 yılından itibaren hazırlamaya başladık. Yeni kurulacak tesislerimizin yerlerini belirledik. Biraz esprili olacak ama kaynağımızda hazır. Arazilerle alakalı hukuki süreçlerden dolayı bir süre beklemek zorunda kaldık. 2015 yılı içerisinde çözüleceğine inanıyorum
Ülkemizde dönem dönem hammadde temininde yaşanan sıkıntılardan bahsediliyor. Siz hammaddeyi nerelerden temin ediyorsunuz? Temin konusunda problem yaşıyor musunuz?
Düşük karbonlu çeliklerin yanı sıra otomat çelikleri, yüksek Karbonlu çelikler, yay çelikleri ve belirli kalitede alaşımlı çelikler üretiyoruz. Bunlarla ilgili hammadde tedarikini Türkiye’deki izabelerden sağlıyoruz. Kalite anlamında izabelerimizden memnunuz. Son dönemlerde hammadde fiyatlarının çok düşmesinden dolayı hurdadan üretim yapan izabeler üretim kapasitelerini düşürme yoluna gittiler. Bu sebeple hammadde tedarikinde sıkıntılar oldu. Bunların geçici olduğunu düşünüyorum.
Uzun yıllardır süregelen bir ticari geçmişiniz var ve her geçen gün üstüne koyarak, çıtayı yükselterek ilerliyorsunuz. Bu başarıyı neye borçlusunuz?
Üç kuşaktır, yaklaşık 60 yıldır sektördeyiz. Kardeşimle beraber yaklaşık 50 yıldır ortaklığımızı sürdürüyoruz. Bence işin en önemli sırrı işimizi sevmemiz ve işimize saygı duymamız. İşimizi her zaman şahsi çıkarlarımızın üstünde tuttuk. Bunun yanında çok çalışmak ve işin başında olmak da gerekiyor. Biz birikimlerimizi ve tecrübelerimizi üçüncü kuşağa en iyi şekilde anlattık ve onları en iyi şekilde eğittik. Bizlerin tecrübelerini onların dinamizmiyle ve çağımızın olanaklarıyla birleştirerek, güzel bir uyum sağladık. Artık 4’ncü kuşak ne yapar; o çocuklarımızın bileceği iş…
Tecrübelerinize dayanarak, çelik fiyatlarının 2015 yılındaki seyri hakkındaki beklentilerinizi bizimle paylaşır mısınız?
2015 çelik fiyatlarıyla ilgili söyleyebileceğim tek şey arz-talep dengesidir. Çin’de büyüme ibresi aşağıya gittiği sürece ve Avrupa’daki durgunluk devam ederse fiyatlar yatay seviyede devam edecektir. Dünyada doların aşırı değerli olması emtia fiyatları için bir dezavantajdır.
Dergimiz aracılığıyla sektördeki dostlarınıza ve genç meslektaşlarınıza iletmek istediğiniz bir mesajınız var mı?
İş hayatında olduğum süre içerisinde binlerce insan tanıdım ve aynı şekilde binlerce hayat hikâyesi görme fırsatı buldum. Nice başarı hikâyelerinin yanı sıra sonu başarısızlıkla biten hikâyelere de şahit oldum. Başarısızlıkların çoğunda insanların hesap kitap bilmeden iş yapması, şahsi hırslarının; akıllarının önüne geçmesi, ilk kazandıkları parayı iş yatırımları yerine özel harcamalarına ayırması sebep olmuştur. İşinize sevdiğiniz, sahip çıktığınız ve hakkını vererek çalıştığınız sürece şans sizin yanınızda olur.
. . .
İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir:
Sivas İş Dünyası. Editöryal görüş, yazarın
görüşüne aykırı olabilir.