Türkiye'nin paslanmaz çelik sektörü, Kibar Holding ve Güney Koreli POSCO'nun ortak girişimi olan POSCO ASSAN TST ile stratejik bir dönüşüm yaşıyor. 350 milyon dolarlık dev yatırımla 2011 yılında hayata geçirilen ve 2013'te üretime başlayan firma, bugüne kadar 2 milyon ton üzerinde yüksek kaliteli paslanmaz çelik üreterek, 1.5 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Bu üretim, 3 milyar dolarlık ithalatın yerini alarak ülke ekonomisine katkıda bulundu.
Ancak başarı hikayesi, özellikle Çin, Endonezya ve Tayvan gibi ülkelerden gelen haksız rekabetle gölgeleniyor. Bu ülkeler, üretim kapasitelerini kendi iç tüketimlerinin çok üzerinde tutarak, Türk pazarında dampingli fiyatlarla rekabet etmekte. POSCO ASSAN TST'nin iç pazar payı son yıllarda %50'ye kadar düşerken, pazar payı da %26'ya gerilemiş durumda.
Haksız rekabetin önüne geçmek amacıyla Türkiye, çelik sektöründe çeşitli koruma önlemleri almaya başladı. Son bir yıl içinde, sıcak haddelenmiş çeliklerde gümrük vergisi %9'dan %15'e, soğuk haddelenmiş çeliklerde ise %10'dan %17'ye yükseltildi. Ayrıca, galvanizli ve boyalı çeliklere uygulanan vergiler de %15'ten %20'ye çıkarıldı.
Bu önlemlerle birlikte, POSCO ASSAN TST, yerli üretici olarak piyasadaki haksız rekabete karşı koyabilmek için anti-damping başvurusunda bulundu. Bu süreç, ithal ürünlerin yerel üreticilere zarar verip vermediğinin belirlenmesi için yapılan bir soruşturmadan oluşuyor. Soruşturma sonucunda, ithal ürünlere ek gümrük vergileri uygulanabilir veya ithalat kısıtlanabilir.
POSCO ASSAN TST yetkilileri, Türkiye'nin sanayi üretimini desteklemenin ve yerli üretimi korumanın, ekonomik gelişim ve süreklilik açısından kritik öneme sahip olduğunu vurguluyor. Firma, adil rekabet koşullarının sağlanması ve yerli üreticilerin korunması yönünde önemli adımlar atarken, Türkiye'nin global pazardaki yerini güçlendirmeyi hedefliyor.
POSCO ASSAN TST Açıklaması:
Değerli Müşterilerimiz ve Sektör Temsilcileri,
POSCO ASSAN TST, Türkiye'nin stratejik konumu ve gelişme potansiyeli dikkate alınarak, Kibar Holding ve POSCO ortaklığı ile herhangi bir devlet yardımı ve teşvik olmadan 350 milyon dolarlık yatırımla 2011 yılında kurulmuş ve 2013 yılında üretim faaliyetlerine başlamıştır. Bu yatırımla ülkemize yassı haddelenmiş paslanmaz çelik üretim tesisinin kazandırılması ve Türkiye ekonomisinin dışa olan bağımlılığının azaltılması hedeflenmiştir.
POSCO ASSAN TST, bugüne kadar 2 milyon tonun üzerinde paslanmaz çelik üreterek 3 milyar doların üzerinde ithalatı ikame etmiş ve 1.5 milyar doların üzerinde ihracat yaparak ekonomiye döviz girişi sağlamıştır. Ürettiği yüksek kaliteli soğuk haddelenmiş paslanmaz çelikten yassı hadde mamüllerini, Türkiye ekonomisinin ve ihracatının lokomotifi olan birçok sektörün kullanımına sunmaktadır.
Türkiye’nin soğuk haddelenmiş paslanmaz yassı çelik mamül görünür tüketimi (yerli üretim + ithalat – ihracat) 2023 yılında 346.886 ton olarak gerçekleşmiştir. POSCO ASSAN TST’nin üretim kapasitesi Kocaeli Sanayi Odası’nın kapasite raporuna göre 419.661 ton olup, iç pazar tüketiminin ağırlıklı olarak
0.30 mm ile 2.00 mm kalınlıkları arasında birçok farklı kalite spesifikasyona yoğunlaşması nedeniyle
300.000 ton/yıl olarak hesaplanan faydalı kapasitesiyle iç pazar tüketiminin %86’sını karşılayabilmektedir.
Ancak, fabrikamız Çin, Endonezya ve Tayvan gibi ülkelerin haksız rekabete yol açan dampingli fiyat seviyeleri sebebiyle bilhassa son yıllarda rekabet etmekte zorlanmaktadır. Paslanmaz çelik üretim kapasitesi kendi iç pazar tüketiminin 3-4 katı üzerinde olan Çin ve Tayvan ile 38 katı olan Endonezya gibi Uzakdoğu ülkelerinden yapılan ithalat %150 oranında artmıştır. Netice olarak 2019 yılından bu yana POSCO ASSAN TST’nin kapasite kullanım oranı kademeli olarak %50 seviyesine, iç pazar payı ise %26’ya kadar gerilemiştir.
Ülkemiz sadece paslanmaz çelik değil, diğer çelik ürünlerinde de ağırlıklı olarak Uzakdoğulu üreticilerin tehditi altındadır. Haksız rekabetin önlenmesi ve iç pazarın korunması amacıyla geçtiğimiz son bir yıl içerisinde birçok demir-çelik ürününe yönelik çeşitli korunma önlemleri alınmıştır. Örneğin; sıcak rulo çeliklere uygulanan gümrük vergisi %9’dan %15’e, soğuk haddelenmiş rulo çeliklerdeki gümrük vergisi %10’dan %17% seviyesine, galvanizli ve boyalı çeliklere yönelik gümrük vergileri ise
%15’ten %20 seviyesine çıkartılmıştır. Bu önlemlere ilaveten, yine birçok demir-çelik ürününde gerek Uzakdoğulu, gerekse Avrupa Birliği’ndeki üreticilere karşı anti-damping soruşturmaları açılarak korunma önlemleri alınmış ve alınmaya devam edilmektedir.
Öte yandan, haksız rekabete yol açan dampingli fiyatlar sebebiyle yerel pazarı tehdit altında olan tek ülke Türkiye değildir. AB, ABD, Tayland, Hindistan, Brezilya, Tayvan, Vietnam vb. bir çok ülkede Uzakdoğulu soğuk haddelenmiş paslanmaz çelikten yassı hadde mamül üreticilerine karşı %58’e varan oranlarda çeşitli korunma önlemleri uygulanmaktadır.
Bu çerçevede, ekonominin ve sektörümüzün bütünsel gelişimi, istihdamın korunması, dışa bağımlılığın azaltılması, ithalatın uluslararası ticaretin gereklerine uygun olarak yapılması, haksız rekabetin önlenmesi ve sektörde yeni yatırımların teşvik edilmesi amacıyla şirketimiz yerli üretici olarak anti- damping müracatında bulunmuştur.
Anti-damping önlemleri, bir ürünün ithalatının yerel üreticilere zarar verip vermediğini belirlemek için bir soruşturma sürecini içerir. Bu süreç genellikle şu adımlardan oluşmaktadır;
1. Başvuru: Yerli üretici, ithal ürünlerin damping yaparak zarar verdiğini iddia eder ve ticaret yetkililerine anti-damping başvurusunda bulunur.
2. Soruşturma: Yetkililer, başvuruyu değerlendirmek için bir soruşturma başlatır. Bu süreçte ithal ürünün fiyatıyla ilgili veriler toplanır ve incelenir. Ayrıca, yerel üreticinin durumu da değerlendirilir.
3. Geçici Önlemler: Soruşturma devam ederken, geçici önlemler uygulanabilir. Bu önlemler ithal ürüne gümrük vergisi eklenmesi veya ithalat miktarının kısıtlanması gibi şekillerde olabilir.
4. Son Karar: Soruşturma tamamlandıktan sonra, yetkililer nihai kararı verirler. Bu karar anti-damping vergisinin uygulanması, geçici önlemlerin kaldırılması veya hiçbir önlem alınmaması şeklinde olabilir.
Özetle süreç bu şekildedir.
Türkiye'nin ekonomik gelişiminin devamı ve sürekliliği açısından sanayi üretiminin ithal hammadde ile desteklenmesi şüphesiz kritik bir öneme sahiptir. Türkiye’nin en büyük 79. sanayi kuruluşu olan POSCO ASSAN TST adil rekabet koşullarında yapılan ithalata ve ihracata karşı değildir.
Son zamanlarda gündeme gelen iddialar hakkında doğru veri ve gerçekleri sizlerle paylaşmak istiyoruz.
- İddia: Türkiye’de paslanmaz çelik üretimi bulunmamaktadır ve iç pazar tüketimi 1 milyon tona yaklaşmıştır.
- Gerçek: Türkiye’de POSCO ASSAN TST yılda yaklaşık 200-240 bin ton soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik üretmektedir. 2023 yılı iç pazar toplam tüketimi sıcak ve soğuk haddelenmiş ürünler dahil 442.586 bin ton olarak gerçekleşmiştir. İç pazar toplam tüketimi hesaplanırken soğuk haddeleme yapmak üzere ithal edilen sıcak haddelenmiş çeliklerin miktarı mükerrer hesaplanmamalıdır. Ayrıca, 3. ülkelerden ithal edilerek yurt dışına ihraç edilen sıcak ve/veya soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik miktarının iç pazar tüketimine dahil edilmesi yanlıştır.
- İddia: 1 milyon tonluk entegre üretim tesisi kurulması halinde Türkiye’nin paslanmaz çelik ihracatı birkaç milyar dolar seviyesine çıkacaktır.
- Gerçek: AB tarafından ülkemizden yapılan soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik ithalatlarında 80 bin ton Safeguard kotası bulunmaktadır ve bu tonajın üzerinde yapılacak ithalatlar için %25 ek vergi uygulanmaktadır. Ayrıca, AB anti-circumvention önlemi kapsamında sıcak haddelenmiş ürünlerde ülkemiz ihracatına karşı %17,3 vergi uygulamaktadır. ABD ise Section 232 kapsamında ülkemizden yapılan tüm yassı paslanmaz çelik ithalatına karşı %25 vergi uygulamaktadır. CIS ve MENA gibi korumasız ve paslanmaz çelik tüketimi nispeten düşük olan pazarlara yapılabilecek ihracat miktarı oldukça kısıtlı olduğundan, güncel konjonktürde milyar dolar seviyesinde ihracatın gerçekleştirilebilmesi maalesef mümkün gözükmemektedir. Dolayısıyla, güncel iç pazar tüketimi yaklaşık 500 bin ton seviyesindeyken 1 milyon ton ve üzeri kapasiteye sahip bir tesis yatırımının yapılması henüz fizibıl değildir.
- İddia: AB komisyonunun Türkiye’deki çelik servis merkezleri ve tüccarların soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik ihracatını engelleyecek şekilde A/C (anti-circumvention) önlemi uygulaması POSCO ASSAN TST’nin talebi/başvurusu üzerine gerçekleşmiştir.
- Gerçek: AB komisyonu Avrupalı üreticilerin başvurusu üzerine, Tayvan, Vietnam ve Türkiye'de mukim bazı firmaların aslen Endonezya menşeili ürünleri farklı menşeler altında ihraç ederek mevcut korunma önlemlerini atlattığı şüphesiyle anti-circumvention soruşturması açmıştır. Bu süreçte diğer tüm firmalar gibi fabrikamız da ihracat yapamaz hale gelmiştir. A/C soruşturmalarında istisna sadece “üretici” konumunda bulunan ihracatçılara sağlandığından, soruşturma neticesinde sektörümüzün önde gelen birçok saygın çelik servis merkezi AB’ye ihracat yapabilme imkanını maalesef kaybetmiştir. Bu durum, sadece ülkemizin ihracatlarının değil, ülkemizde paslanmaz çelik üretimine yönelik planlanan potansiyel yatırımların sekteye uğramasına sebep olmuştur.
- İddia: Soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik ürünlerine uygulanan %12 gümrük vergisi sebebiyle paslanmaz çelikten imal edilen eşya ihracatı kısıtlanmaktadır.
- Gerçek: İlgili ürün AB, STA ülkeleri ve paslanmaz çelikten imal edilen eşya ihracatı yapan üretici firmalara sağlanan Dahilde İşleme Belgesi kapsamında “0” gümrük vergisi ve KDV istisnası ile ithal edilmektedir.
- İddia: POSCO ASSAN TST gümrük vergilerinin %25’e çıkartılmasını ve %22-40 arasında anti-damping vergisi uygulanmasını talep etmektedir.
- Gerçek: POSCO ASSAN TST’nin bugüne kadar gümrük vergisinin %25’e çıkartılması yönünde bir talebi olmamıştır. Anti-damping başvurusu neticesinde korunma önleminin uygulanıp uygulanmayacağı ve uygulanması durumunda vergi oranı teknik verilere bağlı olarak bakanlık yetkililerinin takdiri ile belirlenecektir. POSCO ASSAN TST’nin spesifik bir oran talebi bulunmamaktadır.
Özetle; bu ve buna benzer hatalı veya gerçeklerle bağlantısı bulunmayan yorum ve iddialara itibar edilmemesini önemle rica ederiz.
Paslanmaz çelik sektörünün gelişmesi için samimiyetle ve özveriyle çalışan üreticilerimiz, ihracatçılarımız, ürettiğimiz ürünlerin özellikle küçük ve orta ölçekli üreticilere tedariğinde önemli rol oynayan çelik servis merkezleri ve stokçularımıza destek olmak amacıyla Mayıs 2024 tarihinden itibaren fabrikamıza geçeceğiniz üretim siparişi nisbi miktarınca 304, 304L, 316L kalitelerde fabrikamıza tedarik edeceğiniz sıcak haddelenmiş rulo sacların soğuk haddelenerek 2D/2B yüzeye ana bobin mill edge fason olarak üretimini 250 USD/TON+KDV bedelle gerçekleştirebileceğimizi bilginize sunarız.
Teklifimize ilişkin teknik ve ticari koşullar hakkında detaylı bilgi almak için Mayıs 2024 üretim siparişi talepleriniz ile birlikte fason üretim taleplerinizi 10 Mayıs 2024 günü saat 12.00'a kadar [email protected] adresine göndermenizi rica ederiz.
Saygılarımızla,
POSCO ASSAN TST
. . .
İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir:
Sivas İş Dünyası. Editöryal görüş, yazarın
görüşüne aykırı olabilir.
