Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD), ağustos ayına ilişkin çelik üretimi, tüketimi ve dış ticaret verilerini açıkladı. Buna göre, söz konusu ayda Türkiye’nin ham çelik üretimi, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 13,9 artarak 3,1 milyon tona çıktı. Ocak-ağustos döneminde ise üretim yüzde 14,8 artışla 24,8 milyon ton seviyesinde gerçekleşti. Nihai mamul tüketimi ağustosta yüzde 7,8 artarak 3,1 milyon tona, ocak-ağustos döneminde 2023’ün aynı dönemine kıyasla yüzde 4,7 gerileyerek 24,9 milyon tona düştü.
Çelik ürünleri ihracatı miktar ve değer olarak arttı
Çelik ürünleri ihracatı, ağustosta miktar yönünden yüzde 11,8 artışla 1,2 milyon ton, değer yönünden ise yüzde 9,3 yükselişle 844,7 milyon dolar oldu. Ağustos ayı ihracatındaki yavaşlama sebebiyle, ocak-temmuz döneminde yüzde 45,3 olan çelik ürünleri ihracatındaki artış, sekiz aylık dönemde yüzde 39,8 seviyesine geriledi. Değer itibariyle yüzde 22,8 artışla, 6,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Ocak-ağustos döneminde ithalat, miktar bazında yüzde 13,3 azaldı
İthalat ağustosta geçen yılın aynı ayına göre miktar bakımından yüzde 0,7 azalışla 1,3 milyon ton, değer yönünden ise yüzde 9,2 düşüşle 1 milyar dolar olarak hesaplandı. Ocak-ağustos döneminde 2023’ün aynı dönemine kıyasla ithalat, miktar bazında yüzde 13,3 azalışla 10,7 milyon ton, değer itibarıyla yüzde 19,7 gerileyerek 8,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Geçen yılın ocak-ağustos döneminde yüzde 49,9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yılın aynı döneminde yüzde 76,5 seviyesine yükseldi.
Dünya çelik üretimi Ağustos’ta yüzde 6,5 azaldı
Dünya Çelik Derneği (worldsteel) tarafından açıklanan 2024 yılı Ağustos ayı verilerine göre, dünya ham çelik üretimi, geçen yılın aynı ayına kıyasla, yüzde 6,5 azalışla, 144,8 milyon tona geriledi. Ocak-Ağustos döneminde ise dünya çelik üretimi yüzde 1,5 azalışla, 1,2 milyar ton olarak gerçekleşti.
Ocak-Ağustos döneminde Çin’in ham çelik üretimi, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla yüzde 3,3 azalış göstererek, 691,4 milyon tona gerilerken, ikinci sırada yer alan Hindistan’ın ham çelik üretimi yüzde 6,5 artışla 98,5 milyon ton, Japonya’nın ham çelik üretimi ise yüzde 2,9 azalışla 56,7 milyon ton oldu.
DEĞERLENDİRME
Türkiye Ağustos ayında aylık bazda üretimde Almanya’yı geride bırakarak 7. sıraya yükseldi
Türk çelik sektörü, Ağustos ayında %13,9 artışla, 3,1 milyon ton ham çelik üretimi ile Ocak ayından sonra aylık bazda bir kez daha Almanya’yı geride bırakarak 7. sıraya yükseldi. Ancak söz konusu yükselişe rağmen Ocak-Ağustos döneminde, Almanya’nın 562 bin ton gerisinde kalarak 8.sırada yer almaya devam etti. Diğer taraftan, Ağustos ayında tüketimin %7,8 artışla 3 milyon tona yükselerek, Şubat ayından bu yana ilk defa artış göstermesi dikkat çekti.
BDT ülkelerine yönelik ihracat, %59 artışla 534,9 bin tona ulaştı
8 aylık dönemde, ihracat bölgeler itibarıyla incelendiğinde, AB’ye yönelik çelik ürünleri ihracatımızın, %104 artışla 3,3 milyon ton yükselirken, rekor ihracat seviyesine ulaşılan 2021 yılının aynı dönemindeki 3,5 milyon tondan sonraki en yüksek rakama ulaşıldığı gözlendi. İhracatta diğer bir pozitif gelişme ise, BDT ülkelerine yönelik ihracatta yaşandı. Özellikle Ukrayna-Rusya savaşından sonraki dönemde, uzun ürün grubunda açığa çıkan talep sonrası, Ukrayna’ya yönelik sevkiyatların artması ile birlikte, BDT ülkelerine yönelik ihracat, %59 artışla 534,9 bin tona ulaştı. Toplam çelik ürünleri ihracatının değerde %22,8 artmasına karşılık ithalatın %19,7 oranında azalması neticesinde, ihracatın ithalatı karşılama oranı 2023 yılının ilk 8 aylık döneminde, %49,9 seviyesinde iken 2024 yılının aynı döneminde %76,5 seviyesine yükseldi.
Orta Vadeli Program sektöre ümit verdi
Diğer taraftan, Eylül ayının başında açıklanan ve 2025-2027 yıllarını kapsayan üç yıllık Orta Vadeli Programın (OVP) sanayiinin teknolojik gelişiminin ve dijital dönüşümün destekleneceğini, yeşil dönüşümün hızlandırılacağını, bu kapsamda yenilenebilir enerji kaynaklarının arttırılacağını ve ithalâtta bağımlılığın azaltılacağını hedefleyen politikaları odağına alması, sektöre ümit verdi.
Program hedefi istikâmetinde, Dahilde İşleme Rejimi uygulamasında, yurtiçi katma değerin ve çıktı ürünlerin teknolojik seviyesinin artırılması, kamu alımlarında yerli ürünlerin ve teknoloji transferinin desteklenmesi, bu cümleden olarak yurtdışından alınan Eximbank kredileri yolu ile ithalấtı kolaylaştıran uygulamaları engelleyecek tedbirlerin alınmasının büyük önem taşıdığı; Avrupa Birliğinde olduğu gibi, Türkiye’de de yeşil dönüşümü hızlandıracak devlet yardımları için teşvik sisteminin revize edilmesinin gerektiği değerlendirilmektedir.
Diğer taraftan, Ağustos ayında açıklanmış bulunan, Çin, Hindistan, Japonya ve Rusya’dan yapılan sıcak haddelenmiş yassı ürün ithalâtına ilişkin Damping Soruşturması kapsamındaki “Nihai Bildirim Raporu”, çelik sektörümüzde ve Türkiye ekonomisinde, yeni dengelerin kurulması açısından ümit vermektedir.
Yurtiçi tedariği cazip hale getirecek kalıcı tedbirlerin geliştirilmesine ihtiyaç duyuluyor
Daha önce filmaşin ithalâtına getirilen koruma tedbirinin, yalnızca ithalâtın azaltılmasına destek vermekle kalmayıp, aynı zamanda ölçek ekonomisi sebebiyle ihracatın artmasına imkân sağladığı, başka bir ifade ile, son iki ayda cari işlem dengesinde sağlanan başarının tesadüfi olmadığı, yerli girdi tedariği konusundaki ısrarlı çabaların bir sonucu olduğu, göz ardı edilmemelidir. Elde edilen başarılı sonuçların sürdürülebilmesi için, dış ticaret açığını süratle azaltacak benzer adımların atılmaya devam edilmesine ve yurtiçi tedariği cazip hale getirecek kalıcı tedbirlerin geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
. . .
İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir:
Sivas İş Dünyası. Editöryal görüş, yazarın
görüşüne aykırı olabilir.