Avrupa Birliği’nin korumacı adımları ve hurda kısıtlama baskıları karşısında Türkiye’nin SKDM ile avantaj yakalayacağına dikkat çeken Uğur Dalbeler, AKÇT Anlaşması’nın eşit şartlarda yeniden müzakere edilmesi ve Çin’in devlet destekli düşük fiyatlarına karşı çözüm üretilmesi gerektiğini vurguladı.
Çelik İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Uğur Dalbeler, Bloomberg HT’de katıldığı 60 Dakika programında küresel korumacılık trendlerinden Avrupa Kömür Çelik Topluluğu (AKÇT) Anlaşması’nın geleceğine kadar geniş bir yelpazede değerlendirmelerde bulundu.
Dalbeler, “Avrupalılar artık korumacılık alanında yaratıcılıkta sınır tanımıyor” diyerek, Avrupa Birliği’nin (AB) rekabet gücünü kaybettikçe yeni engeller icat ettiğini vurguladı. ABD’nin AB’ye tanıdığı Section 232 vergi muafiyetini kaldırmasıyla Avrupa çeliğinin ABD pazarından fiilen çekildiğini hatırlattı.
Talep daralması ve artan maliyetler nedeniyle “uzun zamandır büyük dertlerle boğuşan” Avrupa çelik sektörü, küresel arenada rekabet avantajını yitirmiş durumda. Bu tablo, Brüksel’i ilave koruma önlemleri arayışına itiyor.
Dünya Ticaret Örgütü’nün kuralları “pek fazla geçerli olmamaya” başlarken, AB mevcut korunma tedbirini Temmuz 2025’te son kez bir yıl daha uzatacak. Temmuz 2026 sonrası için Brüksel, korumacılığın yeni yöntemlerini araştırıyor.
AB, devlet destekli yatırımlarla hurdaya dayalı elektrik ark ocağı (EAF) kapasitesini büyütmeyi planlıyor. Bu hamle, hurda talebini ve fiyatlarını yükselteceği için, çevre gerekçesi öne sürülerek hurda ihracatının kısıtlanması yönünde lobi faaliyetlerini de güçlendiriyor. Dalbeler, “Bu baskılar eninde sonunda bizi de etkileyecek” uyarısında bulunurken, Türkiye’nin karşı girişimlere hazırlandığını söyledi.
Türkiye’de üretilen ham çeliğin yüzde 70’i hurdaya dayalı. Bu nedenle Ocak 2026’da yürürlüğe girecek Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın (SKDM) Türkiye menşeli çelik ürünlerine AB pazarında önemli rekabet avantajı kazandırması bekleniyor.
“1997’de imzaladığımız AKÇT Ortak Pazar Anlaşması’nda taraflar eşit şartlardaydı; ancak zamanla gördük ki biz sadece pazar olmuşuz” diyen Dalbeler, Türkiye’nin anlaşmayı yeniden masaya yatırarak “şu anda faydası olmayan, hatta dezavantaj yaratan” hükümleri eşitlemesi gerektiğini savundu.
Küresel arz fazlası baskısının asıl kaynağı olarak Çin’i işaret eden Dalbeler, Çin’in ABD ve AB kapıları kapandığı için Türkiye’ye agresif fiyatlarla yöneldiğini belirtti: “Sektörünün üçte ikisi devlete ait Çin’le rekabet etme şansımız yok; düşük fiyatlar, doğrudan devlet desteğinin sonucu.”
Dalbeler’in değerlendirmeleri, hem AKÇT Anlaşması’nın revizyon ihtiyacını hem de AB’nin yeni korumacılık dalgasının Türkiye çelik sanayine yansımalarını gündemin üst sıralarına taşıdı.
. . .
İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir: Sivas İş Dünyası. Editöryal görüş, yazarın görüşüne aykırı olabilir.
