Bilindiği üzere; şirketler için sigorta primleri önemli bir maliyet kalemini oluşturmaktadır. Devlet, zaman zaman getirdiği teşvikler ile işverenlerin bu maliyetlerini azaltmaktadır. Lakin konu hakkında yeterli bilgi sahibi olmama, uzman desteği almama ya da teşvik mevzuatını karmaşık bularak uğraşmamak…
Bilindiği üzere; şirketler için sigorta primleri önemli bir maliyet kalemini oluşturmaktadır. Devlet, zaman zaman getirdiği teşvikler ile işverenlerin bu maliyetlerini azaltmaktadır. Lakin konu hakkında yeterli bilgi sahibi olmama, uzman desteği almama ya da teşvik mevzuatını karmaşık bularak uğraşmamak istememe gibi nedenlerle işverenler söz konusu desteklerden mahrum kalabilmektedir.
Beş puanlık indirim, yurtdışına götürülen işçilere yönelik GSS indirimi,51 İlde uygulanan ilave 6 puanlık indirim, yatırımlarda devlet yardımları hakkındaki kararlar kapsamında teşvik, genç/kadın ve mesleki belge sahiplerine teşvik, işsizlik ödeneği alanlar için teşvik, engelli sigortalı istihdamında teşvik, AR-GE teşviki, kültür yatırım/girişimlerinde teşvik hali hazırda var olan teşviklerdir. Ayrıca -sadece 2017 yılı için geçerli olan- 687 Sayılı KHK ile ilave istihdama sağlanan teşvik ve bunun güncellenmesi mahiyetinde olan 01687 kanun numarası seçilerek yararlanılabilen teşvik mevcuttu.
Bunların yanı sıra geçtiğimiz günlerde yürürlüğe giren 7103 Sayılı Kanun ile kadın, engelli ve gençlere pozitif ayrımcılık yapılmak suretiyle ilave istihdam sağlayan özel sektör işverenlerine yönelik prim desteği ve imalat sektöründe faaliyet gösteren küçük işletmelere ilave istihdam sağlamaları şartıyla prim desteği getirilmiştir.
Sosyal Güvenlik Kurumu daha önce yayımlamış olduğu bir genelge ile geçmişe dönük teşvik taleplerini dikkate almayacağını belirtmişti. (2015/10 Sayılı Genelge) Böylece -geriye dönük olarak- bir sigorta prim teşviğinden yararlanmanın önünü kapatmıştı. Bazı firmalar söz konusu teşviklerden yararlanabilmek için dava yoluna müracaat etmeyi tercih etmişlerdi. Nihayet yürürlüğe giren yeni düzenleme mevcut soruna çözüm üretecek mahiyettedir.
Şöyle ki; 27/03/2018 tarihinde yürürlüğe giren 7103 Sayılı Kanun, teşviklerden geriye dönük yararlanmada önemli düzenlemeler içermektedir. Buna göre;
-Kanunun yürürlük tarihinden itibaren idari yoldan teşviklerden geriye dönük yararlanma altı ay ile sınırlandırılmıştır. Yani destek ve indirimlerden geriye yönelik yararlanılması veya yararlanılan teşvikin başka bir teşvikle değiştirilmesi, teşvikin hak edildiği dönemden itibaren en geç 6 ay içerisinde mümkün olacak aksi takdirde ilgili teşvikten yararlanma hakkı kaybedilecektir.
-Kanunun yürürlük tarihine kadar yararlanılmayan sigorta prim teşviklerinden Kanunun yürürlük tarihini izleyen aydan itibaren bir ay içinde Kuruma başvurma şartıyla bir defaya mahsus olmak üzere idari yoldan yararlanılabilecektir. Görülmekte olan davalarda ise ayrıca bir başvuru şartı aranmayacaktır. Bu kapsamda açılmış olan davalarda mahkemeler karar vermeye yer olmadığı kararını verecek ve dava giderleri ve vekâlet ücretinin dörtte biri Kurum üzerine bırakılacak. Ayrıca, ilk derece mahkemelerince verilen kararlar hakkında Sosyal Güvenlik Kurumunca kanun yollarına başvurulmayacak ve daha önce yapılan kanun yolu başvurularından vazgeçilmiş sayılacak.
-Geriye dönük teşvik iadeleri öncelikle Kuruma olan prim borçlarından mahsup suretiyle gerçekleştirilecek. Kalan tutar olması durumunda nakden işverene ödeme yapılacak. Ödemeler üç yıllık sürede altı eşit taksitle yapılacak. Dava aşamasında olan geriye dönük teşvik talepleri için dava açmadan önce Kuruma başvuru tarihinden itibaren, kanun yürürlük tarihinden sonra ilk defa başvuranlar için ise başvuru tarihinden itibaren yasal faiz ödenecek.
-Vakıf üniversiteleri, bunların sağlık hizmet sunucuları ile okul aile birlikleri daha önce yararlandığı sigorta prim teşviklerinden usulüne uygun olarak yararlanmış kabul edilecek. Söz konusu işverenler bundan böyle tüm sigorta prim teşviklerinden yararlanabilecek. Ancak, bu işverenlerin, teşviklerden geriye dönük olarak altı ay yararlanma hakkı olmayacak. Sadece Kanunun yürürlük tarihini izleyen aybaşından itibaren bir ay içinde başvurmaları durumunda, Kanunun yürürlük tarihine kadar yararlanmadıkları teşviklerden geriye dönük olarak yararlanabilecekler.
Görüldüğü gibi, yeni düzenlemenin yasalaşması ile birlikte işverenler bir defaya mahsus olmak üzere geçmişe dönük yararlanmadıkları teşviklerden yararlanabilecekler, düzenlemenin yürürlülük tarihinden sonra ise doğabilecek teşviklerden geriye dönük altı aya kadar yararlanabileceklerdir. İşverenlerin geçmiş kayıtlarını kontrol etmelerinde ve yararlanılmayan teşvik varsa bunları tespit etmelerinde fayda vardır. Zira geçmişe dönük yararlanılmayan teşviklerden yararlanabilmek için Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvuru süresi kısıtlıdır.
