Kale-Baykar ortaklığında geliştirilen ilk Türk Taktik İnsansız Hava Aracı Çaldıran, bugüne kadar yapılan testlerde 100 saatin üstünde başarılı uçuş yaptı. Çaldıran’ın resmi test uçuşu Sinop Erfelek’te 29 Eylül 2009’da tamamlandı.
İsrail yapımı Heron’la ilgili belirsizlik devam ederken, yazılım ve elektronik altyapısı dahil her şeyi Türk yapımı insansız hava aracı Çaldıran’ın uçuş ve seri üretime hazır halde 10 aydır hangarda bekletildiği ortaya çıktı. 2000 yılından beri geliştirme sürecinde çok sayıda bürokratik engellerle karşılaşan projenin önündeki son engel, Türkiye’nin İsrail’den aldığı Heron ya da ABD’den almak istediği Predatör’den talep edilmeyen ve kimden alınacağı belli olmayan uçuş sertifikası.
Kale-Baykar ortaklığında geliştirilen ilk Türk Taktik İnsansız Hava Aracı Çaldıran, bugüne kadar yapılan testlerde 100 saatin üstünde başarılı uçuş yaptı. Çaldıran’ın resmi test uçuşu Sinop Erfelek’te 29 Eylül 2009’da tamamlandı. Proje aşamasında TSK tarafından 24 adet alınacağı belirtilen, Ocak 2010’da Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Başkanlığı’nda yapılan Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ ile Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ve Savunma Sanayi Müsteşarı Murat Bayar’ın katıldığı Savunma Sanayi İcra Komitesi Toplantısı’nda 12 adet Çaldıran alımı için görüşmelerin başlaması kararı verildi. Ancak ne olduysa bu aşamadan sonra oldu. Şimdi şirketi ne arayan ne de soran var. Baykar Makina Genel Müdürü Haluk Bayraktar, “Bizden kimseden istenmeyen NATO tarafından İnsansız Hava Aracı Sistemleri Uçuşa Elverişlilik Sertifikası isteniyor. Ancak bu konu işe başlarken verilen şartnamede de yoktu. Bu sertifikayı kimden ya da nereden alacağımız da belli değil” diye konuştu.
Baykar Makina Genel Müdürü Haluk Bayraktar, VATAN’a, “Türkiye’nin ihtiyaçları doğrultusunda bizden 10 saat uçan ve 18 bin feet yükseğe çıkan İHA İstemişlerdi. Uçağı ve yakıt deposunu büyüterek menzil 3 bin km.’nin üstüne çıkabilir. Elektronik altyapı ve yazılımı daha büyük bir uçağa koyup onu da uçururuz. 30 saat havada kalacak uçak istenseydi onu da üretirdik” dedi.
Karbon-kevlar alaşımlı zırh malzemesinden dış gövdeye sahip Çaldıran 600 kilometreden yayın yaparak elde ettiği görüntüleri istenilen merkeze gönderiyor. 35 kişilik bir ekip tarafından geliştirilen Çaldıran’ı, Heron’lardan çok daha ileri bir teknolojiye sahip. Çaldıran Heron’larda olduğu gibi kalkış iniş, uçuş sırasında yerde bulunan bir pilota ihtiyaç duymuyor. Agresif manevralar yapabilen Çaldıran için Baykar tarafından geliştirilen yazılımda 1 milyon satırdan fazla kod bulunuyor. Hedef tespit hassasiyeti Heron’dandaha yüksek olan Çaldıran, Türkiye’ye kuş uçuşu 90 km. olan PKK’nın Kandil Kampı üstünde saatlerce keşif uçuşu yapıp istihbarat görüntüsü aktarabilecek. Haberleşme kaybında ise Çaldıran otomatik olarak eve dönüp, inebiliyor. Bu özellik Heron’larda yok. Termal kamerasıyla gece de görüntü alabilen Çaldıran için Baykar Makina fiyat açıklamasa da tanesi yaklaşık 20 milyon dolar olan Heron’un 5’te birine malolduğu belirtiliyor.
Vecihi Hürkuş da engellenmişti
Genel Müdür Haluk Bayraktar, “1930’da ilk Türk uçağını yapan Vecihi Hürkuş’tan da sertifika istendi. Türkiye’de verecek kurum olmadığı için Hürkuş uçağını söküp tren vagonlarıyla Çekoslavakya’ya gönderdi. Oradan aldığı sertifikayla uçağı uçurabildi. Şimdi yine tarih tekerrür ediyor” dedi. Son günlerdeki tartışmalara dikkat çeken Bayraktar, “Bu tip çalışmalar aslında bir bağımsızlık savaşıdır. Çaldıran şu anda uçuşa hazır, görev bekliyor. Yoksa geçtiğimiz günlerde yaşadığımız istihbarat zaafı gibi durumları daha çok yaşarız. Önümüzdeki 15-20 yılda pilotlu savaş uçağı kalmayacak. Bundan sonraki hedefimiz silahlı İHA üretmek” diye konuştu.
İnsansız hava aracı sistemlerine gönül vermiş bir aileden oluşan Baykar Makina’nın başında mühendis olan Özdemir Bayraktar (61) bulunuyor. Özdemir Bayraktar projeyi biri işletme eğitimi almış diğer ikisi mühendis iki oğluyla yürütüyor. Ailenin en küçüğü Ahmet Bayraktar (27) projelerin idari kısmıyla uğraşırken, İHA projelerinde şirketin genel müdürü olan ABD’de Columbia Üniversitesi’nde master yapmış endüstri mühendisi Haluk Bayraktar (31) ve yine ABD’de Pennsylvania’da Üniversitesi’nde İHA’lar üzerine master ve dünyanın en prestijli teknik üniversitesi MIT’de robotik kontrol sistemleri doktorası yapmış olan elektronik mühendisi Selçuk Bayraktar (30) öne çıkıyor. Baykar Makina Ege Bölgesi’nde yapılan Efes-2010 Tatbikatı’nda kullanılan Türk yapımı ilk İnsansız Hava Aracı Gözcü’nün de üreticisi. Geliştirme sürecinde Şırnak 6. İç Güvenlik Tugayı’nda 2 yıl kalarak çalışan Bayraktar kardeşler bölgeyi inceleyerek, Türk Ordusu’nun ihtiyaç duyduğu sistemleri de yerinde geliştirmiş. TSK ve Savunma Sanayi Müşteşarlığı ile birlikte geliştirilen mini İHA Gözcü’den 148, döner kanatlı İHA Malazgirt’ten ise 4 adet TSK envanterine girdi.
. . .
İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir: Sivas İş Dünyası. Editöryal görüş, yazarın görüşüne aykırı olabilir.
