Vilmeks Metal Bölümü Yöneticisi Mine Ürer ve Vilmeks Teknik Satış Müdürü Murat Seyhan ile gerçekleştirdiğimiz röportajımızı sizlerle paylaşıyoruz.
“Avrupa’dan Afrika’ya kadar uzanan geniş bir coğrafyaya hizmet veriyoruz”
Firmanızın kuruluşu ve bugünlere gelişi hakkında bizleri bilgilendirir misiniz?
Ağırlıklı olarak plastik ve kâğıt sanayisinde hammadde ticareti yapmak amacıyla 1986 yılında kurulan ve 1990’da Türkiye piyasasına nikel ve nikel tuzları ithalatına başlayan Vilmeks, 1996 yılında Türkiye’de üretilen çelikleri Avrupa’ya ihraç ederek demir çelik sektörüne de giriş yaptı. Bugün dünya genelinde sanayicilere geniş yelpazede hammadde tedariki sağlayan firmamız, Türkiye’nin en büyük ticaret şirketlerinden biri olarak öne çıkıyor. Temel faaliyet alanlarımız; demir çelik ürünleri, nikel metali ve nikel tuzları ile ferroalaşımlar üzerinde yoğunlaşıyor. Ayrıca Malta merkezli iştirakimiz SMT ile birlikte tarım ürünleri ticareti de gerçekleştiriyoruz. Vilmeks olarak, dünyanın en büyük demir cevheri ve nikel üreticileri ile yaklaşık 20 yıldır stratejik ortaklık yapıyoruz. 6 yıl önce global doğal kaynak devi Glencore’un şirketlerinden Nikkelverk’in ürünlerinin de satışına başladık. Bu süre içerisinde Nikkelverk’in nikel anot ürünlerinin kaplama sektöründeki payının artmasına büyük katkı sağladık. Bu başarının bir sonucu olarak da Glencore firması ile stratejik ortaklık gerçekleştirdik ve 2017 yılı itibariyle dünyanın en büyük nikel üreticilerinden Nikkelverk’in Türkiye’deki tek yetkili distribütörü olduk. İstanbul’da konumlanan genel merkezinde mühendislik ve finans alanında yetkin 40 kişilik ekibimiz ile faaliyet gösteriyoruz. Vilmeks’in nikel sektöründe güçlü bir oyuncu olduğunu biliyoruz.
“Dünyanın en büyük demir cevheri ve nikel üreticileri ile çalışıyoruz”
Vilmeks’in faaliyetleri, dünya genelinde hizmet verdiği noktalar, hedefleri ve demir çelik sektörüne yönelik vermiş olduğu hizmetlerden bahseder misiniz?
Türk sanayisinin nikel ihtiyacının yarısından fazlasını karşılayan bir firma olarak, kaplama ve döküm sektörlerine yıllık yaklaşık 3 bin ton nikel tedarik ediyoruz. Yüksek kaliteye sahip ürün gamımız ile nikelin yaygın olarak kullanıldığı kaplama ve eritme sanayileri için önemli bir tedarikçi konumundayız. Yaklaşık 20 yıldır dünyanın en büyük demir cevheri ve nikel üreticileri ile stratejik ortaklık yapan bir firma olarak bu sektörlerde çok donanımlı ve tecrübeliyiz. Bu sene Türkiye’deki tek yetkili distribütörü olduğumuz Glencore şirketlerinden Nikkelverk ile nikel sektöründeki konumumuz daha da güçlendi. Dünyanın en büyük üç entegre nikel üretim tesisine sahip olan Glencore, 2016 yılında üçüncü parti üretimi de dahil olmak üzere 153 bin ton nikel üretimi gerçekleştirmiş bir firma. Yılda yaklaşık 60 bin ton ile dünyanın en büyük nikel ve kobalt içeren maddelerin geri dönüşüm ve işleme kuruluşlarından biri. Nikel cevherinden yüzde 99,99’a varan oranlarda yüksek saflığa sahip nikele kadar çok çeşitli nikel ürünlerinin ticaretini yapıyor. Nikkelverk ise 1910 yılından bu yana nikel, bakır, kobalt ve değerli metaller başta olmak üzere çok sayıda metali işleyerek 50 farklı ürün tipi ihraç eden köklü bir kuruluş. 2013’te Glencore tarafından alınan Nikkelverk, bugün dünyanın en verimli nikel rafinerilerinden biri olarak görülüyor. Dünyanın en yüksek saflıkta nikel üretimi gerçekleştiren şirketlerinden Nikkelverk, 2013 yılı verilerine göre yıllık 92 bin ton nikel üretim kapasitesi ile dünyadaki nikel üretiminin yaklaşık yüzde 5’ini karşılıyor. Elektrolizli nikel kaplama alanında çok uzun süreli deneyime sahip Nikkelverk; eksiksiz ürün grupları, yüksek saflıkta ürünleri, kolay taşınan paketleme sistematiği ile sanayinin farklı kollarına hizmet veren güvenilir bir üretici olarak farklılaşıyor. Vilmeks olarak nikel sektöründeki gücümüzün yanı sıra Güney Doğu Asya, Hindistan, Türkiye ve Avrupa’dan Kuzey ve Doğu/Batı Afrika’ya kadar uzanan geniş bir coğrafyada çelik sanayisine de hizmet veriyoruz. Aynı zamanda Ukrayna’dan temin edilen ferroalaşımların önemli bir tedarikçisi olarak Türk çelik sektörüne yüksek katma değer sağlıyoruz. Varlık gösterdiğimiz tüm sektörlerde satış ve alım faaliyetlerinin, ilgili ülkelerin spesifik şartlarına uygun olarak yapılmasını sağlayabilmek amacıyla yerel ortaklarla uzun vadeli ilişkiler kuruyoruz.
Nikel metal ağırlıklı olarak hangi sektörlerde kullanılıyor?
Kimyasal ve fiziksel özelliklerine bağlı olarak kullanım yelpazesi son derece geniş olan nikel; başta elektrik - elektronik, otomotiv, beyaz eşya, mobilya, kimya, enerji, inşaat, gıda, ulaşım, haberleşme sektörleri ile mutfak eşyaları, banyo armatürleri, inşaat el aletleri, tıbbi gereçler gibi metalik eşyaların üretildiği alanlar olmak üzere pek çok farklı sektörde kullanılıyor. Paslanmaz çelik başta olmak üzere, çelik ve demir dışı alaşımların üretiminde kullanılan nikel, korozyona karşı yüksek dirençli, oldukça sert ve güçlü bir metal olması sebebiyle elektrolizle kaplama işlemlerinde en sık tercih edilen metal. Diğer metalleri koruyucu özelliğe sahip olan nikel kaplama, aynı zamanda cilalı yüzeyi sayesinde kaplanan maddeye dekoratif özellik katıyor. Soğuk ve sıcak olarak kolaylıkla işlenebilen nikel, yüksek sıcaklıklarda mukavemetini, sıfırın altındaki sıcaklıklarda ise sürekliliğini ve tokluğunu koruyor.
Nikel seçiminde nelere dikkat etmek gerekiyor? Firmalar, tedarikçi ve ürün seçerken nelere dikkat etmeli?
Nikel kaplama işlemi; banyo kimyasalları, elektrolit koşulları, fiziksel ve elektrik koşullar, maliyetler gibi pek çok farklı değişkenin etkisinde olan hassas bir uygulama. Yüksek kaliteli ve uygun maliyetli nikel kaplama işleminin ilk adımı ise doğru nikel anot seçiminden geçiyor. Bu noktada malzemenin saflığı, biçimi, kalıntı bırakma oranı, hacimsel yoğunluğu, performansı, maliyeti, işleme biçimi gibi pek çok unsuru bir arada değerlendirmek gerekiyor. En doğru nikel anot seçimi için tercih edilecek tedarikçi kritik düzeyde önem taşıyor. Ayrıca nikel anot maliyeti ile tesisteki genel işletim maliyeti arasında denge bulunması gerekiyor. Bu noktada, yeterli kaliteyi sağlayamayan düşük maliyetli anot ürünlerinin toplam işletim verimliliğini düşürebileceğinin dikkate alınması önemli bir nokta olarak öne çıkıyor. Nikel kaplamanın rengini ve sertliğini etkilediği için yüksek saflıkta malzeme seçilmesi üretimde büyük avantaj sağlıyor. Ayrıca malzemenin saflığı kadar boyutu ve yoğunluğu da kritik düzeyde önem taşıyor. Büyük anot parçaları; çok az elektrik teması nedeniyle anot verimliliğinin düşmesine ve daha yüksek enerji tüketimine neden olacağı gibi oluşan dengesiz akım yoğunluğu üzerinde çalışılan parçanın dengesiz kaplanmasına yol açıyor. Küçük ve yüksek saflığa sahip nikel parçalar ise daha iyi elektrik teması ile yüzde 100 anot verimi sağlıyor. Dengeli anot akım yoğunluğu sayesinde çalışılan parçada dengeli ve pürüzsüz kaplama avantajı sunan küçük parçalar, bu sayede iade oranlarının azalmasına katkıda bulunuyor. İstenmeyen anot reaksiyonu oluşumunu ve titanyum sepetlerinin hasar görmesini önleyen küçük anot parçaları, banyo kimyasallarının daha iyi kontrol edilmesine ve daha düşük parlatıcı tüketimine imkân tanıyor. Daha az kalıntı oluşumu sayesinde temizlik işlemini kolaylaştıran küçük parçalı anotlar nikel kaybını minimuma indiriyor. Küçük ve özellikle de yuvarlak parçalar, sepette daha fazla nikel anot olmasını sağladığı için sepetlerin daha az sıklıkla doldurulması sayesinde zaman ve işgücü tasarrufu oluşturuyor. Enerji tüketiminin ve işçilik maliyetlerinin azaltılmasını sağlayan yüksek saflıkta küçük parçalar, işletmelerde verimliliğin artmasına katkıda bulunuyor.
Vilmeks’in eğitime verdiği önem ve nikel sektörü ile ilgili bilinçlendirme çalışmaları hakkında bilgi verir misiniz?
Vilmeks olarak üretim kalitesini ve işletme verimliliğini etkileyen kritik bir konu olan nikel anot seçimi konusunda sektörü bilinçlendirmeyi hedefliyoruz. Nikel metali ile ilgili doğru bilinen yanlışları aydınlatmak amacıyla sektör buluşmaları düzenlemeye başladık. Türkiye’deki tek yetkili distribütörü olduğumuz, dünyanın en yüksek saflıkta nikel üretimi gerçekleştiren şirketlerinden Nikkelverk işbirliği ile Mayıs ayında İstanbul’da ilk sektör buluşması etkinliğimizi gerçekleştirdik. Üretimde nikel kullanan ya da nikel kaplama konusunda faaliyet gösteren firmalardan yaklaşık 150 temsilcinin katıldığı etkinliğimize olan ilgi bizleri çok mutlu etti. Türkiye’nin önde gelen otomotiv, beyaz eşya, elektrik - elektronik, mobilya, armatür ve ambalaj sektörü sanayicileri ve yan sanayicileri ile nikel ticareti yapan satıcı firmaların sahipleri, üst düzey yöneticileri, mühendisleri ve satın alma sorumlularının katıldığı etkinliğimizde, sektör temsilcileri nikelle ilgili güncel ve önemli bilgiler edindi. Bu çalışmalarımıza önümüzdeki dönemde devam etmeyi hedefliyoruz.
Türkiye’de nikel piyasasının mevcut durumu ve gelecek beklentileri, nikel sektörünün sorunları hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Dünya genelinde tüketim alanı genişlemeye devam eden nikele olan talep ve dolayısıyla üretim yıldan yıla ciddi oranda artıyor. Çin’in paslanmaz çelik üretimindeki canlılık, pil alanındaki güçlü gelişmeler, petrol ve gaz alanındaki istikrar ve erken hareketlilik işaretleri ile nikele olan global talepteki büyümenin 2016 yılında sürdüğünü söyleyebiliriz. Nikel piyasasındaki pozitif tablo 2017 yılında da devam ediyor. Türkiye için de benzer bir tablodan bahsetmek mümkün. Gün geçtikçe artan; uzun ömürlü ürün ihtiyacı, üretimde ve kullanımda enerji verimliliği, yeniden kullanım ve geri dönüşüm gibi unsurlar nedeniyle nikelin bugün olduğu gibi geleceğin toplumları için de çok değerli olacağını düşünüyoruz. Bu kıymetli metalin hak ettiği şekilde kullanımı ve sektörün sürdürülebilir büyümesi için çalışmayı önemli bir görev olarak görüyoruz. Bünyesine girdiği malzemelere kazandırdığı nitelikler ve ikamesinin güçlüğü dolayısıyla önemli bir metal olan nikelle yapılan kaplama işleminde nikel anot seçimi başta olmak üzere pek çok önemli kriter bulunuyor. Ancak maalesef pek çok sektörde olduğu gibi bizim sektörümüzde de doğru bilinen bazı yanlışlar üreticilerimizin zaman zaman hatalı kararlar nedeniyle önemli sorunlar yaşamalarına neden olabiliyor. Bu doğrultuda eğitimin çok önemli olduğunu düşünen bir firma olarak başlattığımız sektör buluşmalarımıza devam etmeyi hedefliyoruz. Bu noktada önemli bir konu olduğunu düşündüğümüz, piyasalarda sıkça kullanılan “orijinal Falconbridge” ve “orijinal olmayan Falconbridge” tabirlerine de değinmek istiyorum. Öncelikle bu anlatımın doğru bir ifade şekli olmadığını belirtmekle başlayabiliriz. Nikkelverk’in nikel anot ürünleri, kesilmemiş büyük plakalar ya da farklı ebatlarda parça nikel olarak ithal ediliyor. Dolayısıyla fiziksel görünümü nasıl olursa olsun, firmamız Vilmeks tarafından kesilen nikel anotların hepsi Nikkelverk ürünüdür, yani Xstrata’dır, yani Falconbridge’dir. Sektörümüzün en önemli sorunlarından birinin, ürün kalitesinin yanı sıra ve nikel metali üzerinde uygulanan kesim işleminin kalitesinde yaşanan sorunlar olduğunu söyleyebiliriz. Aşırı sert ve mukavemeti çok yüksek bir malzeme olan nikelin, dilimlenmesi ve kesilmesi oldukça zor bir işlem… Kaliteli ve standartlara uygun kesim yapabilmek için başta işçilik olmak üzere kesim makinesinde kullanılan bıçaklar, makinenin teknik ve mekanik özellikleri gibi pek çok önemli faktörün uzmanlıkla yönetilmesi gerekiyor. Vilmeks olarak sektörümüzde bu konuda da farklılaşarak, nikel kesim ve dilimleme işlemlerini, firmamız bünyesinde özel imalat giyotin makas makinemizle gerçekleştiriyoruz. Üretim tesisimizde her bir büyük plaka nikel anotunu, orijinal standartlarına uygun, 1 inç kareye kadar küçük parçalara dilimliyor ve ambalajlıyoruz. Ardından kalite - miktar - güvenlik uyarı etiketleri ve analiz sertifikası ile sevkiyata hazır hale getiriyoruz.
. . .
İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir: Sivas İş Dünyası. Editöryal görüş, yazarın görüşüne aykırı olabilir.
