İSO 500’DE DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜNÜN AĞIRLIĞI ARTTI

İstanbul Sanayi Odası’nca (İSO) her yıl gerçekleştirilen, Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Anketi, Türk çelik sektörü açısından, son derece önemli tespitleri içeriyor.
2008 yılında demir çelik sektörümüzde faaliyet gösteren ve sıralamada yer alabilen 20 üretici kuruluşumuzun, 2007 yılına göre, bütün alanlarda, gerek değer bakımından ve gerekse 500 Büyük Firma içerisindeki payları bakımından ilerleme kaydettikleri gözleniyor.
Ham çelikten üretim yapan 22 kuruluş itibariyle incelendiğinde,
2007 yılında 20 firma ile 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Anketinde yer alabilen demir çelik sektörümüzün, 2008 yılında da, 20 firma ile sıralamada yer alabildiği, ancak, 2007 yılında sıralamada yer alan Asil Çelik ve Sidemir, 2008 yılında 500 Firma sıralamasında yer alamazken, bu defa üretime yeni başlayan Cer Çelik ve İlhan Metalurji’nin 2008 yılında sıralamada yer aldıkları,
Sektörün, 2007 yılına kıyasla, Üretimden Satışlarda 49.3; Satış Hasılatında 49.3; Brüt Katma Değerde 31; Öz Sermayede 9.8; Net Aktiflerde 28.8; Vergi Öncesi Bilanço Kârında 5.7 ve İhracatta 94 oranlarında büyüme gösterdiği ve üretici kuruluşların 500 Büyük Firma içerisindeki paylarının, 2007 yılına göre, bütün alanlarda artış kaydettiği,
2008 yılında 500 Büyük Sanayi Kuruluşu içerisinde yer alan üretici kuruluşlarımızın, 2007 yılına göre, değer bazında en fazla artışı, fiyatlardaki yüksek oranlı artışların da tesiri ile, satış hasılatı alanında kaydetmiş oldukları ve sektörün satış hasılatının, 49.3 oranında artışla, 32.4 milyar TL seviyesine ulaştığı,
Oransal olarak en fazla artışın ise, ihracat alanında yaşandığı ve ham çelikten üretim yapan kuruluşlarımızın ihracatının, 94 oranında artışla, 12 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği, sözkonusu ihracat tutarı ile Sektör kuruluşlarımızın İhracat alanında, 500 Büyük Firma içerisinde 18.1 oranında paya sahip oldukları,
Üretimden Satışlar sıralamasında Erdemir’in 5 milyar TL ile ilk sırada yer aldığı, değer olarak en fazla artışı 1.4 milyar TL ile İçdaş’ın gerçekleştirdiği ve toplamda 3.8 milyar TL’lik üretim satış değeri ile, Erdemir’in arkasından 2. sırada yer aldığı,
2 üreticimiz, 2007 yılındaki sıralamalarının altına düşerken, 16 üreticimizin sıralamadaki yerini yükselttikleri, geçen yıl 500 Firma sıralamasında yer almayan 2 üreticimizden Cer Çelik’in, 2008 yılında 90., İlhan Metalurji’nin ise 291. sıraya yerleştikleri,
Söz konusu 2 kuruluşumuza ek olarak, sıralamadaki yerini en fazla artıran kuruluşumuzun, 69 basamak birden yükselerek, 104. sıradan, 35. sıraya yerleşen Nursan olduğu,. Genel olarak değerlendirildiğinde ise, demir çelik sektörünün, 2007 yılında, 20 firma ile, 68 olan ortalama sırasının, 2008 yılında, yine 20 firma ile 66’ya yükselmiş bulunduğu,
Vergi Öncesi Bilanço Kârında oransal olarak en fazla artışı, 2007 yılında 53. sırada yer alırken, 2008 yılında 5.sıraya yükselerek, 312.8 oranında artış ve toplam 333 milyon TL ile ilk sırada yer alarak, Çolakoğlu’nun kaydettiği,
Vergi Öncesi Bilanço Kârındaki sıralamasını en fazla artıran kuruluşun ise, 2007 yılında 278. sıradaki konumundan, 2008 yılında 145. sıraya yerleşen Nursan olduğu,
Genel olarak değerlendirildiğinde, vergi öncesi bilanço kârında, üretici kuruluşlarımızın sıralamadaki yerleri yükselirken, 5 kuruluşumuzda gerileme yaşandığı,
İhracat açısından bakıldığında, Habaş’ın, sektör kuruluşlarımız arasında, 1.7 milyar dolar ile ihracatta ilk sırada, 500 Büyük Firma arasında ise 6.sırada yer aldığı
İhracatta değer bakımından en fazla artışı, 2007 yılına göre, 849 milyon dolar fark ile, 1.6 milyar dolarlık ihracat yapan ve sektör kuruluşlarımız arasında 2., 500 Firma arasında ise 8.sırada yer alan İçdaş’ın gerçekleştirmiş bulunduğu,
Yüksek oranlarda artış gösteren diğer kuruluşlarımızın, Habaş, Kroman, Çolakoğlu, İDÇ, İsdemir, Kaptan, Erdemir, Ekinciler ve Ege Çelik oldukları, sadece 1 firmamızın sıralamadaki yeri gerilerken, diğer 17 firmamızın sıralamadaki yerinin yükseldiği, sıralamadaki yeri en fazla artan Yeşilyurt’un, 2007 yılında 190. sıradaki yerini alırken, 2008 yılında 78. sıraya yerleştiği,
Kişi başına ihracatın yalnızca 1 kuruluşumuzda düşerken, diğer 17 kuruluşumuzda artış gösterdiği, kişi başına ihracatta, değer cinsinden en fazla artışı gerçekleştirerek, 681 $ fark ve 113.6 oranında artış ile 1.2 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Kroman’ın ilk sırada yer aldığı,
Kroman’ı, Kişi Başına İhracatları 1.2 milyon dolar ile 700 bin dolar arasında değişen, İDÇ, Diler, Habaş, Çolakoğlu, Çebitaş, Ekinciler ve Kaptan Demir-Çeliğin takip ettikleri,
Kişi başına ihracat değerini, 106 $’dan, 2008 yılında 456 $’a yükselten Ege Çelik’in ise, 330.6 oranında artış ile, oransal olarak en fazla ihracat artışı gerçekleştiği,
Sektör kuruluşlarının istihdamlarını, 2007 yılına göre 0,09 oranında ve 28 kişi artırarak, 32.903 kişi ile 500 Büyük firma içerisinde, 6.3 oranında paya sahip oldukları,
sonucuna ulaşılıyor.
Tüm bu rakamlar yılın son çeyreğindeki olağanüstü gerilemeye ve yüksek miktarlardaki zararlara rağmen, demir-çelik sektöründe faaliyet gösteren kuruluşların, kârları büyük ölçüde düşmüş olsa da, 2008 yılını, olumlu bir şekilde kapattıklarını gösteriyor.
Ancak 2009 yılı için aynı şeyi söylemek mümkün görülmüyor. Sektör 2008 yılının son çeyreğinde başlayan ve 2009 yılının ilk çeyreğinde devam eden gerilemeyi, ikinci çeyrekten itibaren kademeli bir şekilde büyümeye dönüştürmüş bulunuyor.
Buna rağmen, olağanüstü ölçüde düşmüş bulunan fiyatlar nedeniyle, ihracat ve satış gelirlerinin, 2008 yılı değerlerine ulaşması mümkün görülmüyor. Benzer şekilde Şubat ayından bu yana sürekli bir şekilde artış göstermesine rağmen, ham çelik üretiminde de, 2008 yılı değerlerinin aşılmasının, kolay olmayacağı anlaşılıyor.
Yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen, sektör 2009 yılını, endişe edilenden çok daha iyi, ümit edilenden ise daha kötü bir durumda kapatacak gibi görünüyor.