YILIN SON ÇEYREĞİNDE RESESYONDAN ÇIKIŞA PARALEL OLARAK
2008 yılının yaz aylarında aylık 115 milyon ton seviyesinde seyreden ve krizle birlikte, yılın son çeyreğinde aylık 85 milyon ton seviyelerine kadar gerileyen dünya ham çelik üretiminin, özellikle 2009 yılının Şubat ayından itibaren, tüketicilerde 2008 yılından kalan stokların erimesinden kaynaklanan…
2008 yılının yaz aylarında aylık 115 milyon ton seviyesinde seyreden ve krizle birlikte, yılın son çeyreğinde aylık 85 milyon ton seviyelerine kadar gerileyen dünya ham çelik üretiminin, özellikle 2009 yılının Şubat ayından itibaren, tüketicilerde 2008 yılından kalan stokların erimesinden kaynaklanan talep artışının da etkisiyle, istikrarlı bir şekilde yükseliş eğilimi göstererek, Temmuz ayında 116.7 milyon tona kadar çıktığı, ancak, Ağustos ve Eylül aylarında, talepteki zayıflamayla birlikte, 106-107 milyon ton civarına geri çekildiği gözleniyor. Öyle ki, 2009 yılının Ocak ayında 24 seviyesinde bulunan dünya ham çelik üretimindeki düşüş, sonraki aylarda gözlenen artış eğilimi sayesinde, Ocak-Eylül dönemi itibariyle, 16.4 seviyesine kadar gerilemiş bulunuyor.
2008 yılının son çeyreğinde, aylık üretimin, yaz aylarındaki 45 milyon ton seviyesinden, 35 milyon ton seviyesine düşmesinin ardından, tüm dünyadaki genel eğilimin aksine, 2009 yılına üretim artışı ile başlayan Çin Halk Cumhuriyeti’nin, Haziran ayından itibaren aylık üretimini 50 milyon ton sınırının üzerine, Ocak-Eylül dönemi itibariyle 9 aylık üretimini ise, 7.1 oranında artışla, 391 milyon ton seviyesine çıkartma başarısını gösterdiği gözleniyor.
2008 yılının yaz aylarında 18 milyon ton civarında gerçekleşen AB’nin ham çelik üretimi, global finans krizinin başlamasıyla birlikte, aylık 9 milyon tona kadar düşmüş ve son aylardaki hafif toparlanmaya rağmen, Ocak-Eylül dönemi itibariyle, toplam üretim 39 oranında düşüşle, 160 milyon tondan, 97 milyon ton seviyesine gerilemiş bulunuyor.
BDT bölgesinde, üretimin 92’sini gerçekleştiren Rusya ve Ukrayna’nın üretimlerindeki keskin düşüşün de etkisiyle, toplam üretimin 27.7 oranında düşüşle, 95 milyon tondan, 69 milyon tona gerilediği, aynı dönemde, diğer Avrupa’da 16.8, Kuzey Amerika’da 45.1, Güney Amerika’da 30.3, Afrika’da 21.5, Asya’da Çin’in üretimindeki 7.5 oranındaki artışa rağmen, Japonya, Güney Kore ve Tayvan’ın üretimlerindeki keskin düşüş nedeniyle 2.2 oranında düşüş yaşanırken, Orta Doğu’nun üretiminin ise, İran’ın üretimindeki 11’lik artış sayesinde, 2.2 oranında arttığı görülüyor.
2009 yılının Şubat ayında 1.7 milyon tona kadar gerilemiş bulunan Türkiye’nin aylık hamçelik üretimi, Mayıs ayından itibaren 2 milyon ton sınırının üzerinde istikrar kazanmış bulunuyor. Ancak, dünya ham çelik üretimindeki seyre paralel olarak, Temmuz ayında 2.35 milyon ton ile 2009 yılı zirvesine ulaşmış bulunan Türkiye’nin aylık ham çelik üretiminin, Ağustos ve Eylül aylarında bir miktar gerilediği anlaşılıyor.
2009 yılının son çeyreğinde gerek dünya ve gerekse Türkiye’nin ham çelik üretiminde artış bekleniyor. Bu artış kısmen, 2008 yılının son çeyreğinde, üretimde gözlenen yüksek oranlı düşüş sebebiyle baz etkisinden, kısmen de dünya ekonomisinin resesyondan çıkış sinyalleri vermeye başlamasının, ekonomik büyüme üzerinde yol açtığı olumlu etkiden kaynaklanıyor. Öyle ki, 2009 yılının ilk çeyreği itibariyle 20’lerde seyreden ve Eylül sonunda, 15-16 seviyesinde gerçekleşen ham çelik üretimindeki gerilemenin, yılın son çeyreğindeki iyileşmenin de tesiri ile, tek rakamlı seviyelere inmesi bekleniyor.
Bütün mesele 2010 yılının 1. ve 2. Çeyreklerinde de süreceği tahmin edilen üretim artışının, baz etkisinin azaldığı 3. çeyrekten sonra devam edip etmeyeceği sorusunda düğümleniyor.
Özellikle gelişmiş ülkelerde, çelik sektörünü de olumsuz yönde etkileyen, global krizin bir benzerinin tekrar yaşanmasını engellemeye yönelik olarak alınan tedbirlerin, 2010 yılının 2. yarısından itibaren, dünya ekonomisinin ve çelik sektörünün yeniden istikrarlı büyüme sürecine girmesine katkı sağlayacağı değerlendiriliyor.