2023'te Türkiye Kaynaklı Çelik Üretimlerinin İthalattaki Payı %40'a Ulaştı

2023'te tüm çelik ürün ithalatının neredeyse %40'ını Türkiye kaynaklı ürünler oluşturdu

Savaşın patlak vermesinin ardından, Ukrayna'daki çelik üretimi dramatik bir şekilde düştü, ancak çelik ürünlerine olan talep, yarıdan fazla düşmesine rağmen, kaybolmadı. Yerli pazarda, hızla ithal çelik ürünlerle, dahil olmak üzere Türk ürünlerle, doldurulan bazı kalemler için bir açık vardı. Ancak 2023'teki lojistik problemlerin düzelmesine rağmen, Ukraynalı demir ve çelik işletmeleri ihracatlarını artırmakta başarısız oldu.

Genel Ticaret Dengesi

2023 yılında Türkiye'nin toplam çelik ihracatı Ocak-Kasım aylarında yıllık bazda %29 azalarak 13 milyon ton oldu, ancak ülkemiz bu trendden etkilenmedi. Türkiye'nin Ukrayna'ya olan çelik ürün ithalatı, geçen yılın sonunda 2.6 kat artarak 486 bin ton oldu ve parasal terimlerle – 2.1 kat artışla 430 milyon dolara ulaştı. 2022'deki gösterge oranı yıllık bazda %15.7 düştü - 189.6 bin tona ve yıllık bazda %11.7 düşüşle 206 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Bu gözden geçirmede, Ukrayna demir ve çelik ürünlerinin Türkiye'ye ithalatını tahmin etmek için Türkiye verilerini kullanıyoruz. Bu, Ukrayna Gümrük Hizmetleri ve Türkiye İstatistik Ofisi verilerine göre Ukrayna'dan Türkiye'ye çelik ürünlerin ihracat miktarları arasındaki farklılık nedeniyledir. Örneğin, Ukrayna SCS'ye göre, Ukrayna'nın Ocak-Kasım aylarında Türkiye'ye pig iron ihracatı 14 bin ton oldu, buna karşılık TUIK’a göre bu oran 109 bin ton olarak gerçekleşti. Demir cevheri ihracatı verileri de önemli ölçüde farklılaşıyor - 3 bin ton karşısında 499 bin ton. Bunun nedeni, Ukrayna'dan Türkiye'ye yapılan ihracatın Romanya veya diğer ülkeler üzerinden bir transit merkez olarak yapılmasıdır.

Türkiye, Ukrayna piyasasında varlığını artırıyor

2022'de Ukrayna'daki savaşın sonuçları nedeniyle, belirli türlerde çelik ürünler kıtlığı yaşandı, bu nedenle Türk haddelenmiş ürünler boş nişleri kısmen doldurdu. Savaş öncesi 2021 ve 2023 arasında Türkiye, şu tür çelik ürünlerin tedariğini Ukrayna pazarına artırdı:

• sıcak haddelenmiş çelik – 48 kat, 2021'deki 3.2 bin tondan 2023'te 155.8 bin tona;
• soğuk haddelenmiş çelik – 7.5 kat, 7.1 bin tondan 53.2 bin tona;
• şekilli çelik – iki kat, 22.8 bin tondan 46 bin tona;
• borular – iki kat, 15 bin tondan 29.8 bin tona;
• kaplı haddelenmiş ürünler – %64, 84.5 bin tondan 138.4 bin tona;
• haddelenmiş alaşımlı çelik – %50, 3.4 bin tondan 5 bin tona.

Diğer önemli çelik ürün türleri arasında, 2021-2023 döneminde Türkiye'nin Ukrayna'ya olan çubuk ithalatında %41 azalma – 45.4 bin tona gerilemesini not etmek mümkün. Ancak, bu alımlar geçen yıl 2022'ye göre %56 arttı.

Ukraynalı Demir ve Çelik İhracatı

Ukraynalı çelik sektörünün ana ihracat kalemlerinin Türk pazarına olan teslimatlarında 2021-2023 döneminde büyük düşüşler yaşandı:

• demir cevheri – 2021'deki 1.2 milyon tondan, Ocak-Kasım 2023'te 499 bin tona;
• sıcak haddelenmiş çelik – 1.17 milyon tondan 9.5 bin tona;
• hurda – 877 bin tondan 73 bin tona;
• demir döküm – 295 bin tondan 109 bin tona.

Gümrük Tarifesinin Ticaret Üzerindeki Etkisi

Geçen Aralık ayında, Ekonomi Bakanlığı Ukrayna ve Türkiye'nin Şubat 2022'de imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması'nı (STA) yakın zaman sonra onaylayacağını ve bu yüzden yürürlüğe gireceğini öngördü. Bu, yakın gelecekte gerçekleşebilir.

Savaşın başlamasından bu yana, mal ticaretindeki dengesi Ukrayna lehine değişmedi.

. . .

İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir: Sivas İş Dünyası. Editöryal görüş, yazarın görüşüne aykırı olabilir.