Mahkeme, OYAK'ın bedava mülk imtiyazına 'dur' dedi

Kamu kuruluşuyken ERDEMİR'in kullandığı Hazine'ye ait yüz binlerce metrekarelik araziyi ele geçiren OYAK, Maliye'nin işgal tazminatı istemesi üzerine mahkemeye gitti. Ancak beklemediği bir kararla karşılaştı: Arazilerin tahsis amacı ortadan kalkmıştır. Bedelsiz kullanımı hukuksuzdur.

Ordu Yardımlaşma Kurumu'nun (OYAK), 2005'te özelleştirme yoluyla devraldığı Ereğli Demir-Çelik Fabrikaları AŞ'nin (ERDEMİR) yüz binlerce metrekarelik Hazine arazisini devlet kuruluşuymuş gibi kira ödemeden kullandığı ortaya çıktı. Devletin özel mülkiyetinde yer alan ve 6 yıldır hiçbir ücret ödenmediği belirlenen arazinin toplam büyüklüğü 1 milyon 450 bin 233 metrekare. Alınan bilgilere göre kontrolörlerin raporu üzerine Maliye Bakanlığı, ERDEMİR'den bu araziler için 2007 ve 2008 yıllarını kapsamak üzere 1 milyon 280 bin TL ecrimisil (işgal tazminatı) istedi. Maliye'nin kira talebi üzerine ERDEMİR, Zonguldak İdare Mahkemesi'ne dava açtı. Ancak mahkemeden, hukuksuz imtiyaza geçit vermeyen bir karar çıktı. 2009'da ERDEMİR'in kullandığı taşınmazların bedelsiz tahsisinin kamu idarelerine tanınmış bir ayrıcalık olduğunu belirten mahkeme, bunun sözleşme ile devredilmesinin mümkün olmadığına ve özelleştirme sonucu kazanılmış bir hak olarak aynen devam edemeyeceğine hükmetti. Kararda, ERDEMİR'e daha önce bedelsiz olarak tahsis edilen Hazine ve devlet arazilerinin tahsis amacının ortadan kalktığına dikkat çekildi. Böylece OYAK bünyesindeki ERDEMİR'in arazileri özelleştiği tarihten itibaren herhangi bir bedel ödemeden kullandığı, bu kullanımın hukuksuz olduğu mahkeme kararıyla tescillenmiş oldu. Karardan sonra OYAK'ın yeni bir dava açtığı ve bu kez Maliye'nin istediği 1 milyon 280 bin liralık ecrimisile itiraz ettiği öğrenildi. Söz konusu dava halen devam ediyor.

Kontrolörün raporunda, ERDEMİR tarafından bu alanlar dışında bedelsiz tahsis işlemine konu olmayan ve farklı amaçlarla kullanılan 250 bin metrekare dolgu alanı için de farklı tarihlerde ecrimisil istendi. Milli Emlak kontrolörünün raporunda ise devlet kuruluşlarına bedelsiz tahsis sağlayan 3522 sayılı kanun yürürlükteyken bile özelleştirilen ERDEMİR'in bundan faydalanamayacağı belirtilerek, özelleştirmenin yapıldığı 2005 ile 2006 yılları için de kullanım bedeli istenmesi gerektiği vurgulanıyor. Ancak Maliye'nin yalnızca 2007-2008 yılları için ecrimisil istediği, diğer yıllar için herhangi bir işlem yapmadığı kaydediliyor.

Türkiye'nin demir-çelik sektörünün en önemli aktörü konumundaki Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ (ERDEMİR), 1960 yılında kanunla devlet tarafından kuruldu. 2005 yılında özelleştirilen ERDEMİR'in yüzde 46,12 oranındaki devlet hissesi 2 milyar 770 milyon dolarla en yüksek teklifi veren OYAK'a devredildi. ERDEMİR'in 49,29'luk hissesine, sermayesinin tamamı OYAK'a ait bulunan Ataer Holding AŞ sahip. ERDEMİR'in özelleştirilmesinin ardından Ereğli'de kurulu 1 milyon 450 bin 233 metrekarelik fabrika arazisinin Hazine'ye ait olduğu ve bedelsiz kullandığı belirlendi. ERDEMİR'in Maliye'ye milyon liralık işgal tazminat faturasını gündeme getiren süreci 2007 yılında bir Milli Emlak kontrolörünün Ereğli ilçesinde yaptığı teftiş sonucu hazırladığı rapor başlattı. Kontrolör raporu doğrultusunda Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından Zonguldak Defterdarlığı'na 2.7.2008 tarihli yazıyla ERDEMİR'e yapılan bedelsiz tahsis işlemi kaldırıldı. ERDEMİR, tahsis kaldırma işlemine karşı Zonguldak İdare Mahkemesi'ne bakanlık aleyhine yürütmeyi durdurma davası açtı. Mahkeme, yürütmeyi durdurma talebini reddederken, şirketin itirazı sonucu Zonguldak Bölge İdare Mahkemesi yürütmenin durdurulmasına karar verdi. Davanın esasına geçildiğinde Zonguldak İdare Mahkemesi, bedelsiz tahsis kaldırma işleminin hukuka uygun olduğuna karar verdi. Bakanlık karar üzerine 22.5.2009 tarihinde bedelsiz tahsis işlemini yeniden kaldırdı. Karadeniz Ereğli Mal Müdürlüğü, bedelsiz kullanılan araziler için 2007 ve 2008 yıllarındaki kullanım için yaklaşık 1 milyon 280 bin TL ecrimisil bedeli gönderdi. OYAK iştiraki ERDEMİR, ecrimisile karşı da dava açtı.

ZAMAN

. . .

İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir: Sivas İş Dünyası. Editöryal görüş, yazarın görüşüne aykırı olabilir.