PASİAD Başkanı Abdurrahman ÖZ: Paslanmaz çeliğe getirilen ithalat vergisi ülke sanayisine zarar veriyor

Ticaret, saygı duyulması gereken bir savaş gibidir. Ana strateji doğruysa yapılacak sayısız taktik hata bile başarıyı engelleyemez” İşte ticaret hayatı başarılarla dolu bir isim: Abdurrahman Öz… 30 yıldır sektörde, Özmetal firmasının sahibi, PASİAD – Paslanmaz Çelik Sanayicileri ve İşadamları Derneği’nin Yönetim Kurulu Başkanı… Paslanmaz çelik sektöründeki başarılı adımları sayesinde sektörde kendine yer edinmiş. PASİAD’ın kuruluşundan tutun da paslanmaz çelik sektöründe son günlerde özellikle Posco Assan TST’nin yapmış olduğu yatırıma, paslanmaz çelik ürünlerine getirilen ek ithalat vergisine kadar görüşlerini sizler için dile getirdi.

PASİAD, paslanmaz çelik sektöründe faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli firmaların kurduğu bir dernek… İlk başlarda derneğe ilgi oldukça yoğundu fakat sonraları üye sayısı azaldı. Neden?

PASİAD (Paslanmaz Çelik Sanayicileri ve İşadamları Derneği) 2005 yılında kuruldu ve o tarihten beri faaliyetlerine devam ediyor. PASİAD’ın ilk kurulduğu tarihlerde 150’nin üzerinde üye sayısı vardı. Şu anda 100’e yakın üyesi var. Yaklaşık 50 üye kaybımız oldu. Bu da dernekçiliğin Türkiye’de ne kadar zor olduğunun göstergesidir diye düşünüyorum. İnsanlara dernek dediğimiz zaman hemen akıllarına menfaat geliyor. Derneklere katkı sağlamaktan çok çıkar odaklı yaklaşımları derneklerin faaliyetlerini sürdürmesini zora sokuyor. Bunun yanı sıra paslanmaz çelik sektöründe faaliyet gösteren bazı firmaların kapanması da derneğimizin üye sayısını etkiledi. Bu sebeplerle PASİAD’ın üye sayısında azalmalar oldu.

Bildiğimiz kadarıyla derneğin kuruluş amacı kooperatifleşmenin altyapısını oluşturmaktı değil mi?

PASİAD iki temel hedef üzerine kuruldu. Öncelikli amacımız; derneği kurduktan sonra bir kooperatif kurmak ve ağırlıklı olarak Zeytinburnu Demirciler Sitesi’nde faaliyet gösteren üyelerimizi, Zeytinburnu dışında oluşturacağımız bir ticaret merkezinde bir araya getirmekti. İkinci hedefimiz ise Kümelenme modelini hayata geçirmek, olmazsa olmazımız ortak kullanıma açık bir Paslanamz Çelik Servis Merkezi kurmaktı. İlk hedefimizi gerçekleştirdik ve kooperatifi kurduk. Üyelerimizi bir araya getirebileceğimiz iş merkezi inşaatını da başlattık fakat ortak ÇSM konusunda hedefimize ulaşamadık. Herkesin tek başına ÇSM kurmasından ziyade bir kümelenme modeliyle ortak bir çalışma ve depolama alanı yaratılabilirdi. Başkan olarak bunun gerekliliğine yürekten inanıyorum. Bunun bir milli servet olduğunu, Türkiye’de her firmanın kendi ÇSM’sini kurup çalıştıracak bir pazar bulamadığını, belki bir ÇSM’nin birçok pazara hizmet verebileceğini düşünüyorum. Böylece hem önemli bir tasarruf ve maliyet avantajı yaratabiliriz hem de sektöre, ülke ekonomisine katkıda bulunabiliriz. Bu nedenle PASİAD yönetimi olarak ortak bir ÇSM olması gerekliliğinin altını bir kez daha çiziyorum. Üyelerimizin de bu konuyu tekrardan gözden geçirmelerini ve bizlere destek olmalarını bekliyorum.

PASİAD üyelerinden bahsediyoruz ama sektördeki Pazar payları ve ticaret hacimleri konusunda bir bilgimiz yok maalesef… Bu konuda neler söyleyebilirsiniz?

PASİAD üyeleri pazarın yaklaşık % 10 - %15’ine hakim… Bizim üyelerimiz büyük tüccarlar, büyük ÇSM’ler değil; daha ziyade küçük esnaflar. Ama küçük olmalarına rağmen de Türk sanayisinin olmazsa olmazları. Türk sanayisinin küçük esnaflara da ihtiyacı var. Nihayetinde baktığınız zaman büyük tesisler çok yüksek orandaki siparişleri kabul ediyorlar. Satış yaparken belli kriterleri göz önünde bulunduruyorlar. PASİAD üyeleri için bir nevi piyasayı fonlayan, nakiti olmayan ve ödeme güçlüğü yaşayan firmaların da çözüm ortağı konumunda olan küçük paslanmaz çelik tedarikçileri de diyebiliriz. PASİAD üyeleri genelde ufak rakamlarla çalışıyorlar ama çok daha fazla kitlelere hitap ediyorlar. Perakende satışları ağırlıklı ve müşteri sayıları çok fazla... Sizin de bildiğiniz gibi büyük ÇSM’ler küçük imalatçılara girmiyorlar. Fakat sektörün buna da ihtiyacı var. Sektörün bu ihtiyaçlarını da PASİ- AD üyeleri sağlıyor. Bizler kümelenme modeliyle küçük esnafın rekabet gücünün arttırmayı hedefliyoruz.

Türkiye’de önemli bir paslanmaz çelik yatırımı yapıldı ve Posco Assan TST tarafından soğuk haddeleme tesisi kuruldu. PASİAD olarak bu yatırıma nasıl bakıyorsunuz? Bu yatırım ülke ekonomisine, sanayisine ve sizin gibi firmalara nasıl yansıdı?

Ülkemize yapılan her yatırıma sıcak bakıyoruz. En nihayetinde ülkemiz için faydalı yatırımlar bunlar… Bugün yurtdışından ürün satın almak isteyen bir firma siparişini verdikten aylar sonra ürüne ulaşabiliyor. Fakat yapılan yatırımlar ile ülkemizde üretimin artmasıyla beraber hem ülke ekonomisi hem de sanayiciler rahatlıyor. Olaya bu açıdan yaklaştığımız zaman bu yatırımın faydalı bir yatırım olduğunu görüyorum. Gel gelelim bu yatırımın bizlere olan etkilerine… Bu yatırımla beraber ithalata getirilen ek vergiler bizleri olumsuz etkiliyor. Türkiye’ye giren hammaddenin fiyatı yükseliyor. Biz paslanmaz çeliği % 8 pahalı alıyoruz. Bizler nasıl rekabet edeceğiz? İthalata getirilen ek vergi kararı alınırken sadece paslanmaz çeliği alıp direk (hammadde) mamul olarak satan firmaların durumu gözetilmiş. Nihai kullanıcı yurtdışından ürünü % 8 daha pahalı aldığı zaman haliyle ihraç pazarlarında; başta Uzakdoğu ülkeleri olmak üzere birçok ülkeyle rekabet edemez hale geliyoruz. Dolayısıyla Türk üreticilerinin pazarda eli zayıflıyor.

Paslanmaz çeliğin tamamına ilave vergi getirilmesi bizleri zor duruma sokuyor. Posco Assan TST tarafından üretimi yapılan paslanmaz çelik çeşidi zaten kısıtlı. Posco Assan TST’nin üretimin yaptığı 304 ve 430 kalite ürünler… Paslanmaz çelik sektörü sadece bu kalitelerden ibaret değil Türkiye’de üretimi yapılan paslanmaz çeliğin ithalatına ek vergi getirilmesini anlayışla karşılayabiliriz belki ama Türkiye’de üretimi yapılmadığı halde yurtdışından diğer kalitelerdeki paslanmaz çelik mamulün ithalatına getirilen ek vergiyi anlayabilmiş değiliz. Bu Türk sanayicisine, Türk üreticisine vurulan bir darbedir. Özellikle yurtiçinde üretim yapıp yurtdışına ihracat yapan sanayicilerimize vurulmuş bir darbedir ve bunun derhal düzeltilmesi gerekmektedir. Bizler küçük esnafa mal veriyoruz, onlar da üretim yapıyorlar. O küçük üretici nasıl yurtdışından yüksek vergi ile ürün satın alacak? Bunun mantıklı bir açıklaması var mıdır? Yok…

PASİAD olarak bu vergilendirme oranının tekrardan gözden geçirilmesini temenni ediyorum. En azından Türkiye’de üretimi olmayan ürünlerin üzerindeki ek vergilerin kaldırılması gerektiğini düşünüyorum.

Kooperatif konusunda başarılı olduk dediniz… İnşaat çalışmaları ne durumda? Buradaki dükkanların büyüklüğü ne olacak? Faaliyet ne zaman başlayacak?

Kooperatif olarak Esenyurt’ta yapmış olduğumuz projemizde yaklaşık 100 dükkan alanı var. İnşaata başladık ve halen inşaat çalışmaları devam ediyor. Yaklaşık 3 yıl gibi bir süre içinde inşaat çalışmalarını tamamlamayı düşünüyoruz. İşyerlerinin her biri 150 – 200 m2 civarında taban oturumuna sahip olup bodrum kat ve 3 kat olmak üzere yaklaşık toplamda 600 – 700 m2 asansörlü site şeklinde işyerleri yapıyoruz. Perakende satışa uygun bir yapıya sahip… Aynı zamanda spor alanı, kapalı ve açık otoparkları, banka, restoran gibi işyerleri de içinde olan büyük bir çarşı yapıyoruz..

Şu anda halihazırda boşta olan dükkan var mı? Yoksa kooperatif üyeleri yeterli sayıya ulaştı mı?

Herhangi bir üye açığımız yok. Her dükkanın bir sahibi bulunuyor. Kapasite dolu. Komple bir paslanmaz çelik sanayi sitesi gibi olacak ve çalışmalar tamamlandıktan sonra paslanmaz çelik kompleksi üyelerimizin ve müşterilerimizin hizmetine sunulacak. Yeterli talep gelirse ilave yerler yapılabilir veya ikinci etap inşaatına başlanabilir. Aslına bakarsanız biz bu arsayı yıllar önce alıp projelendirdiğimizde şehir merkezinin dışında bir lokasyondaydı. Yıllar geçtikçe bizim kooperatif alanı da bir nevi şehir merkezinin içerisinde kalmış oldu. İnşaatı üç yıl içerisinde bitireceğimizi de göz önünde bulundurursak eğer; o zaman çok daha merkezi bir konuma sahip olacak. İş yerlerinin değeri çok artacak. Biz yönetim olarak ortaklarımızın hisselerini devir yapmamalarını ve sonuna kadar bizimle beraber devam etmelerini tavsiye ediyoruz.

2014 yılını bitirdik ve yeni bir yıla başladık. Meslektaşlarınıza iletmek istediğiniz tavsiyeleriniz var mı?

2015 yılında üyelerimize fazla borçlanmamalarını öneriyoruz. Ülkenin ekonomik yapısı itibarıyla dengeler her an değişebiliyor. Bu nedenle üyelerimizin her zaman temkinli davranmaları gerekiyor. Ayrıca üyelerimizin yeni müşterilere karşı çok dikkatli olmalarını tavsiye ediyoruz. Çünkü kar marjımız çok düşük ve fazlasıyla batak veriyoruz. Yeni çek kanunun da etkisiyle çekin öneminin azaldığını; dolayısıyla piyasada paslanmaz çelik firmalarını dolandırabilecek potansiyelde kişilerin veya şirketlerin sayısında artış olduğunu; bu nedenle üyelerimizin de yeni, tanımadıkları müşteriler konusunda daha hassas olmalarıı gerektiğinin altını çizmek istiyorum. Üyelerimizin veya üye olmayan meslektaşlarımızın böyle bir şeyle karşılaşmaları durumunda derneğimize bilgi verebilirlerse tüm sektörü bilgilendirebiliriz, ulaşabildiğimiz tüm meslektaşlarımızı uyarmaya özen gösteririz.

Son olarak bir de rahatsızlık duyduğum bir hususu dile getirmek istiyorum: Paslanmaz çelik sektöründe çok fazla aslı olmayan söylentiler, dedikodular piyasada dolaşıyor. Bunlar sektörümüzü olumsuz etkiliyor. Gerçeklik payı olmayan dedikodularla sektörümüz darbe alıyor. Batmayla, iflasla uzaktan yakından alakası olmayan bir firma için battı, batacak şeklinde söylemlerle olumsuz etkilenmesi hem firmaları hem de sektörümüzü zora sokuyor. Son zamanlarda bu alışkanlık haline geldi. Herkes birileri hakkında kulaktan dolma bilgileri yayıp duruyor.

Rakip bir firmayı kötüleyerek kazancımızı arttıramayız. Yeterli bilgiye sahip olmadan karalama politikalarıyla sektörümüze zarar vermekten başka bir şey yapamayız. Piyasadaki meslektaşlarımızın bu konuda hassas davranmalarını temenni ediyorum. 2014 yılı Türkiye ve Dünya piyasaları açısından çok da iyi geçmedi. 2015 yılının da benzer şekilde geçeceğini düşünüyorum. Aman dikkatli olalım. Bizler küçük esnaflar olarak çok zor kazandık, bir anda kaybetmeyelim.

. . .

İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir: Sivas İş Dünyası. Editöryal görüş, yazarın görüşüne aykırı olabilir.