Demir Cevheri Kömür, ve navlun piyasalarının genel değerlendirmesi

ABD Kok kömürü ihracatı bu yıl yüzde 62 arttı;

Çin’den olan güçlü talep nedeniyle ABD kok kömürü ihracatının bu yıl geçen yıla göre 62 artarak 55 milyon tona ulaşması bekleniyor. Bu miktar ABD’nin daha önce rekor kırdığı 2008 yılı ihracatından 15 milyon ton daha fazla. 2009 yılında ise ülkenin kok kömürü ihracatı 34 milyon ton olmuştu.

Çin’in kok kömürü ihracatını durdurarak ithalata başlaması ABD’nin kok kömürü ihracatının artışındaki en büyük etken oldu. Deniz yolu ile yapılan toplam kok kömürü ticareti 230 milyon ton civarında ve bu pazarın 20’sini etkileyen Çin’in bu yıl Ekim ayına kadar Çin’in kok kömürü ithalatı 37,5 milyon ton oldu.


Güney Kore demir cevheri ithalatı Ekim ayında rekor kırdı

G.Kore Ekim ayında 5,32 Mt demir cevheri ithal ederek tüm zamanların rekorunu kırdı. Eylül ayına göre aylık demir cevheri ithalatındaki artış 34 olurken geçen yıl aynı döneme göre sağlanan artış 12 oldu. Bu yıl içerisinde yapılan toplam ithalat miktarı ise geçen seneye göre 33 artarak 45.5 Mt’ye ulaşırken geçen yıl 34,2 Mt ithalat yapılmıştı.


Türkiye’nin 2011 yılında yassı çelik ihracatçısı olması bekleniyor

Türkiye’nin yassı çelik üretimi bu yılın ilk dokuz ayında 9,04 milyon tona ulaştı. Geçen yıl aynı dönem içerisinde yapılan üretim 5,67 milyon ton olmuştu. 2011 yılında Türkiye’nin yassı çelik üretim kapasitesinin 14 milyon tonu bularak net yassı çelik ihracatçısı olması bekleniyor.

Çin’in kömür ithalatı 2011 yılında 233 milyon tona ulaşabilir

Çin’in 2011 yılında net kömür ithalatının 63 artarak 200 milyon tonu aşması bekleniyor. Artan enerji, çelik ve çimento talebinin Çin’in iç kömür talebini bir yıl öncesine göre 7,3 artırması bekleniyor. Buna karşılık arz artışı sadece 4,8 olacak ve kömür arzı 3,38 milyar tona ulaşacak.

2010 yılında 143 milyon ton olacağı tahmin edilen net kömür ithalatının 2011 yılında 233 milyon tona ulaşması bekleniyor. Çin’in talep artışı sadece kömür fiyatlarını değil navlun fiyatlarını da artıracağı düşünülmektedir. Çünkü alıcılar artan talep karşısında ABD ve Kolombiya gibi uzak ülkelerden kömür sağlamaya çalışacaktır.

Dünya demir cevheri ticaretinde son gelişmeler;

Dünyanın en önemli gemi brokerlarından Braemar Shipping’e göre bu yıl Çin’in demir cevheri ithalatının 600 milyon tonun biraz üzerinde olması beklenirken, gelecek yıl 700 milyon ton civarında olacağı tahmin ediliyor. Bu miktarın 2015 yılına kadar ise 1 milyar ton civarına ulaşacağı öngörülüyor.

İç talepteki artış nedeniyle Hindistan demir cevheri ihracatının bu yıl 32’ye kadar düşebileceği belirtiliyor. Buna göre Mart ayında sona erecek 2010/11 mali yılında Hindistan demir cevheri ihracatı 80 milyon ton seviyesinde kalabilir. Gelecekte ihracatın sınırlanabilmesi için vergilerin artırılması gibi tedbirler alınabileceği söyleniyor. Şüphesiz bu gelişmenin en kötü etkisi Hindistan demir cevherinin en büyük alıcısı olan komşu Çin’e olacak. Çin bu yılın ilk dokuz ayında yaptığı 457,6 milyon dolarlık demir cevheri ihracatının 81,2 milyon tonunu Hindistan’dan aldı.

Zayıflayan talep nedeniyle son dönemde Avustralya’dan Çin’e olan demir cevheri satışlarının düştüğü buna karşılık ise Japonya’ya yapılan satışların arttığı gözlemleniyor. 10 yıldır ilk defa bu yıl Ekim ayında Japonya’ya yapılan aylık demir cevheri satışı Çin’e yapılan satışı geçti.

Brezilya’nın bu yıl rekor miktarda demir cevheri iharcatı gerçekleştirmesi bekleniyor. Bu yıl Ekim ayında 30,8 milyon tonluk aylık ihracat rakamının yakalanmasıyla 2008 yılında 281,6 milyon ton ile yakalanan yıllık cevher satışı rekorunun aşılabileceği tahmin ediliyor. Güçlü ihracat pozisyonun önümüzdeki bir kaç yıl için de devam etmesi kuvvetle muhtemel.


Kuru yük piyasasında navlunları etkileyen faktörler

Geçen 5 hafta Çin çelik stoklarındaki azalma çelik talebinin güçlü göstergesi oldu. Bilindiği gibi Çin’in aylık ham çelik üretimi Eylül ayında 48 milyon tona düştü ama Ekim ayında tekrar 50 milyon tonu aştı. Ancak çelik fabrikalarına uygulanan elektrik kısıtlaması halen yürürlükte ve üretimi olumsuz etkilemeye devam ediyor. Üretimin düşmesi sonucunda da çelik stokları düşüyor. Bu ise çeliğe olan talebin halen güçlü olduğunun bir göstergesi. Yılın geri kalan döneminde de Çin aylık çelik üretiminin 50 milyon ton civarında seyretmesi ve çelik stoklarının biraz daha erimesi bekleniyor.

Kuru yük piyasasında navlunları etkileyen diğer önemli bir faktör ise, Hindistan’ın kanun dışı madencilik faaliyetleri nedeniyle Karnataka Eyaletine uyguladığı demir cevheri ihracat yasağı. Geçen hafta mahkeme kararıyla Temmuz sonunda yürülüğe konulan bu yasak diğer bir 6 aylık periyot için daha uzatıldı. Yasak nedeniylr Çinli alıcılar Avustralya ve Brezilaya’ya yöneldi. Bu ülkelerden olan cevher taşımaları genel olarak capesize gemilerle yapılıyor, Hindistan cevheri ise panamax ve supramax gemilerle taşınıyor. İç kullanımın haricinde hemen hemen tümü Çin’e ihraç edilen Hindistan demir cevherinin 25’i Karnataka Eyaletinde üretiliyor. Bu nedenle yasağın uygulamaya konulmasından bu yana Hindistan’ın cevher ithalatı önemli oranda azaldı. Hindistan’dan Çin olan demir cevheri ithalatı geçen Eylül ayında 4,75 milyon ton ile Kasım 2008’den bu yana en düşük seviyesine geriledi. Ekim ayında ise Hindistan’dan Çin’e yapılan demir cevheri ihracatı geçen yıl aynı döneme nazaran 2,91 milyon ton, diğer bir ifade ile 44 daha az oldu.


Güçlü talep karşısında G.Afrika kömür fiyatları arttı;


Çin’in artan talebi nedniyle G.afrika kömürünün fiyatı son iki yıldan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Son dönemde Endoneyza’daki yağmurlar ve Avustralya’da yaşanan alt yapı problemleri nedeniyle Çinli alıcılar kömür ithalatını artan bir şekilde G.Afrika’dan yapmaya başladı. Kömür fiyatlarının Hindistan’dan olan talep yüzünden daha da artacağı belirtiliyor. Çünkü Nisan 2011’de başlayacak yeni mali yıl için Hindistan kömür talebinin 713,2 milyon ton olması, buna karşılık ise iç üretimin 592 milyon tonda kalması bekleniyor.

G.Afrika’nın en önemli kömür ihracat terminali olan Richards Bay kömür terminalinden yapılan Ekim ayı taşımaları 7,38 milyon ton ile 7,24 milyon ton olan Aralık 2005’deki seviyesinden sonra en yüksek seviyeye ulaştı.


Endonezya’nın iç ihtiyacı gelecekteki kömür ihracatını tehlikeye sokuyor;


Özellikle yeni açılacak enerji santralleri nedeniyle gelecek 3-4 yıl içerisinde Endonezya’nın kömür ihracat kapasitesinin düşebileceği belirtiliyor. Yeni kurulacak enerji santralleri nedeniyle şu anda 39,25 milyon ton olan ülkenin yıllık kömür tüketiminin 2014 yılında 96,25 milyon tona ulaşması bekleniyor. 2014 yılında kömür ülkenin enerji üretiminin 60’ında rol oynayacak.

2015 yılında 321 milyon olacağı tahmin edilen kömür üretiminin 37’sinin iç tüketimde kullanılmak zorunda kalınacağı vurgulanıyor. Bu oranın 2025 yılında ise 56’ya ulaşacağı öngörülüyor.

Termal kömür üreticisi ülkeler arasında en düşük ispatlanmış kömür rezervine sahip ülke konumunda olan Endonezya’nın bunun yanı sıra kömür tüketimi diğer üretici ülkelerden daha hızlı bir oranda artıyor. Ülkenin bilinen kömür rezervi 104,76 milyar ton ancak bunun sadece 21 milyar tonu üretilebilir durumda.

Çin’in Ocak-Ekim dönemi kömür ihracatı 16.3 million mt oldu;

Çin resmi makamları tarafından yayınlanan rakamlara göre yılın ilk on ayında ülkenin kömür ihracatı 16,3 milyon ton olarak gerçekleşti. Bu rakam geçen sene aynı dönemde yapılan ihracattan 13,7 daha az. Aynı verilere göre ülke Ekim ayında 1,21 milyon mt kömür ihraç edebildi ki bu rakam geçen yıla göre 40 daha az. Kömür fiyatlarındaki son dönemdeki artış nedeniyle yılın son çeyreğinde Çin kömür ihracatının azalması bekleniyor. Son rakamlar 2010 yılında ülkenin kömür ihracatının 20 milyon tonu bulabileceği bunun ise geçen yılki ihracattan 2 milyon ton düşük olabileceği belirtiliyor.

Diğer yandan Çin yılın ilk üç çeyreğinde geçen yıla göre 42,2 oranında daha fazla olarak 121,87 milyon ton kömür ithal etti. Piyasa uzmanlarına göre yıllık kömür ithalatının bu yıl 150 -180 milyon ton aralığında gerçekleşmesi bekleniyor.

. . .

İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir: Sivas İş Dünyası. Editöryal görüş, yazarın görüşüne aykırı olabilir.